Beroemdste schilderijen van Egon Schiele
Schiele (Tulln, 12 juni 1890 – Wenen, 31 oktober 1918) was een Oostenrijks expressionistisch kunstschilder.
Een bijzondere jeugd
Zijn vader, gek geworden door syfilis, overleed toen Schiele pas 15 jaar was. Ook een zusje was jong gestorven en in het gezin werden bovendien twee kinderen levenloos geboren. De relatie tussen Schiele en zijn moeder was bijzonder moeizaam en schijnbaar liefdeloos. Met zijn zuster Gerti had Schiele een incestueus contact.
Lees hier ->>> meer over kunst op deze website…
Hier ->>> vind je 100 beroemdste schilders aller tijden op deze website…
Zie hier ->>> ook de de 100 beroemdste schilderijen aller tijden op deze website…
De tekeningen en schilderijen van Schiele zijn voornamelijk afbeeldingen van mensen. In beperkte mate heeft Schiele stadsgezichten en landschappen geschilderd. Door het sterke gebruik van lijnen kan Schiele eerder als een tekenaar dan als een schilder gezien worden. Kleur in de schilderijen wordt pas achteraf aangebracht, als de tekening af is.
Het kleurgebruik versterkt echter wel de vervreemdende werking in hoge mate. De schilderijen van Schiele doen denken aan die van Kokoschka maar hebben ook een kubistisch karakter.
Hoewel Schiele sterk beïnvloed is door het werk van Gustav Klimt, zijn de lijnen die hij gebruikt toch geheel anders van aard. Terwijl Klimt vooral ronde zachte vormen afbeeldt, waarmee hij de menselijke vorm idealiseert, gebruikt Schiele krachtige hoekige lijnen.
De afgebeelde lichamen worden hierdoor als vreemd en vaak beangstigend ervaren door de toeschouwer. Vrouwen zowel als mannen worden meedogenloos in hun naaktheid weergegeven, in ongebruikelijke poses. Toch kreeg het werk van Schiele in zijn tijd veel bijval.
Schiele en zelfportretten
Het zelfportret speelt in het werk van Schiele een centrale rol. Hij beeldt zichzelf af op een lege achtergrond. Door de hoekige vormen van het lichaam, de onrealistische kleuren en de vaak panische blik in de ogen doen deze portretten zeer vervreemdend aan. De zelfportretten, waarin Schiele zichzelf meedogenloos laat zien, kunnen ook voor het hedendaagse (2002) publiek nog schokkend zijn, vanwege het expliciet seksuele, narcistische en exhibitionistische karakter.
Gezien zijn jeugd is het niet verbazingwekkend dat in het werk van Schiele de dood een grote rol gespeeld heeft. Zo zijn er schilderijen getiteld De dode moeder, De dood en het meisje. Het laatste schilderij laat de omarming zien van de dood, die eruitziet als Schiele zelf, en zijn ex-vriendin Wally.
Bron: Wikipedia
Beroemdste schilderijen van Egon Schiele
Sitzender Männerakt / Zittend mannelijk naakt (1910) – Egon Schiele
Schiele schilderde zichzelf vele malen naakt, inclusief afbeeldingen van zichzelf als hij masturbeerde. Een eeuw later hebben choqueren ze nog teed vele mensen. In 1910 was hij nog maar 20 jaar oud, maar hij exposeerde al twee jaar werk. Je vindt het schilderij in het Leopold Museum in Wenen.
Selbstporträt mit Physalis / Zelfprotret met Goudbessen(1912) – Egon Schiele
Schiele was nog maar 22 als hij dit zelfportret schildert. Die doordringende blik naar de toeschouwer, de wenkbrauwen gebogen, de lippen samengetrokken, het hoofd schuin gezet, suggereert hooghartigheid, zelfs arrogantie. Het is een jonge man die zich bewust is van zijn immense creatieve talenten. Het is een ander werk te vinden in het Leopold Museum.
Wally Neuzil / Portret van Wally Neuzil (1912) – Egon Schiele
In het korte leven van Schiele spelen twee vrouwen een grote rol. Hij ontmoette de eerste, Wally Neuzil, in 1911 toen ze 17 was. Het is mogelijk dat ze model was geweest voor Klimt, en voor Schiele werd ze een muze, model en minnaar.
Samen verlieten ze Wenen naar Krumau in Bohemen, voordat ze naar Neulengbach gingen. Hier werd Schiele gearresteerd omdat hij een 12-jarig meisje had verleid en gevangengezet voor het maken van pornografie.
Het schilderij maakt nu deel uit van de Leopold-collectie, het werd in beslag genomen door de nazi’s en is het onderwerp geweest van een langlopende rechtszaak.
Blinde Mutter / Blinde moeder (1914) – Egon Schiele
Een van Schiele’s vreemdste werken, Blinde Mutter, weerspiegelt zijn eigen moeilijke relatie met zijn moeder. Moederschap was een thema waar hij keer op keer naar terugkeerde.
Hoe je werk zou moeten lezen, is moeilijk in te schatten. Moeder is ongezond mager en bleek, het rood van haar lippen valt op. En ze lijkt in een soort kast of zolderkamer te zitten met een lege kist achter zich.
Suggereert de lege borst haar baarmoeder, haar vasthouden van de kinderen een wens om ze te beschermen? Of is het schilderij een beschuldiging , een suggestie dat de moeder ook de kinderen vermoordt, vandaar die stroompjes bloed? Voedt ze haar kinderen of verstikt ze ze?
Beroemdste schilderijen van Egon Schiele
Tod und Mädchen / De dood en het meisje (1915) – Egon Schiele
Misschien is dit wel Schiele’s belangrijkste werk. Het is vandaag de dag te zien in de Galerie Belvedere in Wenen.
In 1915 ontmoette Schiele Edith en Adele Harms, die tegenover zijn Weense atelier aan de overkant woonde. Hij besloot met Edith te trouwen en Wally als zijn minnares te houden. Wally weigerde en verliet hem. Ze begon opnieuw, werd verpleegster en stierf op eerste kerstdag 1917.
Op het schilderij moeten we maar raden wie de dood en wie het meisje. Wordt Schiele gestraft met de dood omdat hij Wally heeft gedumpt? Of is hij zelf de maagd die wordt geconfronteerd met de dreiging van dienstplicht in het leger?
De manische blik in de ogen van de Dood is zenuwslopend, samen met zijn knokige vingers. En het landschap is als een reeks gezwellen die uit de aarde opborrelen.
Die Umarmung (Liebespaar II) (Nederlands: De Omhelzing (Liefdespaar II)) – Egon Schiele
Schiele trouwde in 1915 met Edith. Drie dagen later werd hij opgeroepen voor het Oostenrijkse leger. Hij bleef schilderen tijdens zijn diensttijd. Hij bewaakte Russische gevangenen en deed mee aan stakingen voordat hij terugkeerde naar Wenen in 1917.
Zijn stijl veranderde ook in deze jaren. Het huwelijk leek Schiele’s penseelstreken te kalmeren. Vergelijk Die Umarmung uit 1917 met de vroege naakten en er is veel minder hectische energie.
Op het doek is Schiele met Edith te zien in een naakte omhelzing van bovenaf. Hij slaagt erin intimiteit over te brengen in plaats van de ongebreidelde ongebreidelde seksuele energie van zijn vroege werken.
Sitzende Frau mit hochgezogenem Knie o. Donna Seduta / Liggende vrouw met groene kousen (1917) – Egon Schiele
Het vrouwelijk naakt of bijna-naakt was een ander terugkerend onderwerp voor Schiele. Dit schilderij is wat ’terughoudender’ qua onderwerp vergeleken met sommige vroege werken.
Het toont een stilistische verschuiving naar een scherpere, nauwkeurigere weergave van de menselijke vormen. De figuren lijken minder gekweld, zelfs gezonder. Kleur is gebruikt om diepte te krijgen. Vanuit een wirwar van ledematen wordt de kijker aangetrokken door de fluweelzachte textuur en het donkergroene van haar benen.
Zijn model was Adele Harms, de zus van zijn vrouw. Het gerucht ging dat zij één van zijn geliefden was.
Vier Bäume / Vier bomen (1917) – Egon Schiele
Schiele’s reputatie is er één als een schilder van naakt lichamen. Enigszins obscene en ondeugende afbeeldingen. Maar hij maakte in zijn korte leven ook veel landschappen en stadsgezichten.
Vier Bäume toont vier kastanjebomen in het najaar. Eén daarvan is zonder bladeren en weinig meer dan wat kale takken. Het is een werk dat terugkijkt op de landschapstraditie van de Duitse romantici. Het zinspeelt op werk van Van Gogh in zijn rijke kleuren.
Beroemdste schilderijen van Egon Schiele
Krumau Stadt Crescent III (1918) – Egon Schiele
Het stadje Krumau was de geboorteplaats van Schiele’s moeder. Het is ook de plaats waar hij uit weggejaagd door de lokale bevolking. Dit nadat hij daar in 1911 met Wally naar toe was gegaan.
Ironisch genoeg vind je hier nu een museum dat is gewijd aan zijn leven en werken. Het is een schilderij dat verwijst naar zijn voorouders. De drukke, grillige lijnen van de huizen doen denken aan hoe Cézanne, en later Braque, gebouwen in L’Estaque heeft geschilderd. En de veelkleurige huizen, zoals glas-in-loodpanelen, zijn bijna een echo van het Cloissonnisme van Gauguin. Het schilderij bevindt zich nu in de Neue Galerie Graz.
Kauerndes Menschenpaar (Die Familie) / De Familie (1918) – Egon Schiele
Schiele’s laatste geweldige canvas: hij noemde het Hurkende paar mensen, de naam De amilie pas later. Het is een mysterieus beeld van een naakte man, een naakte vrouw voor hem en een kind tussen haar benen.
In hun verre blik lijken ze ook vreemd losgekoppeld. De benen van de vrouw zijn afgeknot op een manier die lijkt op Schiele’s naakte zelfportret uit 1910. En achter hen is een donkere afgrond.
De trieste achtergrond van het schilderij is dat Edith op 28 oktober 1918 stierf tijdens de Spaanse grieppandemie. Drie dagen later stierf ook Schiele op 28-jarige leeftijd.
