Boccioni (Reggio Calabria, 19 oktober 1882 – Verona, 16 augustus 1916) was een Italiaanse schilder en beeldhouwer. Hij was een belangrijke exponent van het Futurisme.
Het idee om beweging visueel weer te geven en zijn onderzoek naar de relatie tussen object en ruimte hebben de twintigste-eeuwse schilder- en beeldhouwkunst sterk beïnvloed.
In 1906 verhuist Boccioni voor korte tijd naar Parijs, waar hij schilderijen van Paul Cézanne ziet en de Impressionistische en Post-Impressionistische richtingen in de schilderkunst bestudeert.
Manifesto dei pittori futuristi
Daarna bracht hij een bezoek van drie maanden aan Rusland, waarbij hij door eigen ervaring een kijk kreeg op de sociale onrust in dat land en de tekortkomingen van de Russische overheid.
Hij keert in 1907 terug naar Italië. In 1910 ondertekent hij met Carlo Carrà, Luigi Russolo, Giacomo Balla en Gino Severini het Manifesto dei pittori futuristi (het futuristisch schildersmanifest).
Lees hier ->>> meer over kunst op deze website…
Hier ->>> vind je 100 beroemdste schilders aller tijden op deze website…
Zie hier ->>> ook de de 100 beroemdste schilderijen aller tijden op deze website…
Volgens de auteurs is het doel van de moderne kunstenaar om zich te bevrijden van de modellen en figuratieve tradities van het verleden, om zich resoluut te richten tot de hedendaagse wereld, dynamisch, levendig, in constante evolutie.
Boccioni wordt in mei 1915 opgeroepen om dienst te nemen in het Italiaanse leger en deel te nemen aan de gevechten van de Eerste Wereldoorlog. Hij werd soldaat in een artillerie regiment in Sorte, bij Verona.
Op de 16de augustus 1916 is hij tijdens een training van de cavalerie van zijn paard geworpen en bijna door het paard vertrapt. Op 17 augustus 1916 sterft hij op 33-jarige leeftijd in het militair hospitaal in Verona.
Ritratto della madre (1907) – Umberto Boccioni
La città che sale / De stad staat op (1910) – Umberto Boccioni
Oieverf op canvas
199 cm × 301 cm
Museum of Modern Art (MoMA), New York
La città che sale is zijn eerste grote futuristische werk. Gebouwen in aanbouw in een buitenwijk zijn te zien met schoorstenen in het bovenste deel. Maar het grootste deel van de ruimte is ingenomen door mannen en paarden, samengesmolten in een dynamische inspanning.
Boccioni benadrukt zo enkele van de meest typische elementen van het futurisme. Den aan de verheerlijking van menselijk werk en het belang van de moderne stad, gebouwd rond moderne behoeften. Het schilderij verbeeldt de bouw van een nieuwe stad met ontwikkelingen en technologie.
La strada entra nella casa / De straat komt het huis binnen (1911) – Umberto Boccioni
Dinamismo di un ciclista / Dynamiek van een wielrenner (1913) – Umberto Boccioni
Collectie Peggy Guggenheim, Venetië
In zijn werken is Boccioni in staat om de beweging van vormen en de concreetheid van materie meesterlijk uit te drukken. Hoewel hij beïnvloed is door het kubisme, vindt hij dat het werk ’te statisch’ is.
Boccioni vermijdt daarom rechte lijnen in zijn schilderijen en gebruikte hij complementaire kleuren. In schilderijen zoals Dynamiek van een fietser of Dynamiek van een voetballer suggereert de weergave van hetzelfde onderwerp in opeenvolgende stadia in de tijd effectief het idee van verplaatsing in de ruimte.
Dinamismo di un giocatore di calcio / Dynamiek van een voetballer (1913) – Umberto Boccioni
Museum of Modern Art, New York
Dynamiek van een voetballer is een voorbeeld van Boccioni’s stijl genaamd plastische dynamiek. Het woord plastic geeft aan dat Boccioni, door beweging weer te geven, niet alleen het lichaam van de atleet modelleert.
Ook de omgeving om hem heen, de lucht, het licht en de grond, kruien de atleet het in zijn beweging. Een beetje zoals wat er gebeurt als ze ons in reclame voor sportwagens laten zien hoe de lucht over de carrosserie stroomt.
Beweging wordt dus niet gerepresenteerd door een opeenvolging van bewegingen, maar door een continue vorm die subject en omgeving omvat.
Sotto il pergolato a Napoli / Onder de Pergola in Napels (1914) – Umberto Boccioni
Olieverf op doek. 83 × 83 cm.
Milaan, Civico Museo d’Arte Contemporanea
Ook in Sotto la pergola di Napoli komen de plasticiteit en synthese van de vormen voort uit een chromatisme, zij het warmer en helderder, zeer dicht bij Cézanne’s schilderij.
Deze krachtige en warme chromatische variatie gaat niet gepaard met een even krachtig clair-obscur die, nauwelijks gesuggereerd in veel delen op het doek, het gewicht verwijdert van de massa die het bevat.