Meest gebruikte Latijnse woorden en uitdrukkingen
Het feest der herkenning. Ook als je nog nooit Latijn op je schooltje hebt gehad, maar nog wel een krant of een goed boek leest, kom je hieronder toch wel heel veel bekende Latijnse woorden en uitdrukkingen tegen. Kijk zelf maar…
Lees hier ->>> meer grappige en interessante artikelen over taal op deze website…
Meest gebruikt Latijnse woorden en uitdrukkingen
| a / ab / abs / abl | van…vandaan / door |
|---|---|
| a fortiori | sterker nog |
| a posteriori | achteraf beschouwd |
| a priori | van te voren |
| A.D. / Anno Domini | na Christus' geboorte (het jaar nul) / in het jaar van de Heer |
| abesse afui | afwezig zijn |
| ac | en |
| accipio / accipere / accepi / acceptum | ontvangen |
| acies aciei | slaglinie |
| ad / acc | naar / bij |
| ad fundum | het glas leegdrinken / tot de bodem |
| ad hoc | specifiek voor een zaak of situatie / voor hier |
| ad interim | plaatsvervangend / waarnemend / voor ondertussen |
| ad rem | bij de zaak |
| addere / addo / addidi / additus | voeden / grootbrengen |
| adhuc | nog steeds |
| adsum / adesse / adfui | aanwezig zijn |
| aequor / aequoris | zee |
| aetas / aetatis | leeftijd |
| agenda | dat wat gedaan moet worden |
| ager / agri | akker |
| agmen / agminis | stoet |
| ago / agere / egi / actum | doen |
| aio | zeggen |
| album | iets wits |
| alibi | op een andere plaats |
| alienus | andermans / vreemd |
| aliquis / aliquae / aliquod | iemand / iets / een of andere |
| alius / alia / aliud | een andere |
| alter / altera / alterum | de andere |
| alter ego | andere ik |
| altus | hoog / diep |
| amicus | vriend |
| amo amare | houden van |
| amor / amoris | liefde |
| an…an | of |
| animus | geest / ziel |
| annus | jaar |
| ante / acc | voor |
| ante meridiem | voor 12.00 uur / voor de middag |
| apud+acc | bij |
| aqua | water |
| ara | altaar |
| arma | wapens |
| ars artis | kunst |
| at | maar |
| atque | en |
| audeo / audere / ausus sum | durven |
| audio / audire | horen |
| auditor | toehoorder / luisteraar |
| aura / aurae | wind / lucht |
| auris | oor |
| aurum | goud |
| aut | of |
| autem | echter |
| beatus | gelukkig |
| bellum | oorlog |
| bene | goed |
| beneficium | weldaad / gunst |
| bonafide | betrouwbaar / te goeder trouw |
| bonus | goed |
Zie hier: welke talen worden er in het Verenigd Koninkrijk gesproken in 2022?
| c.q. / casu quo | wordt vaak gebruikt in de betekenis van 'en' / 'of' / in welk geval |
|---|---|
| c.s. / cum suis | met de zijnen / haren / hunnen |
| cado / cadere / cecidi / casum | vallen |
| caedes / caedis | dood moordpartij |
| caelum | hemel |
| camera | kamer |
| campus campi | veld |
| cano / canere / cecini / cantum | bezingen / voorspellen |
| capio capere cepi captum | nemen / pakken |
| caput / capitis | hoofd |
| carmen / carminis | lied |
| carpe diem | pluk de dag |
| caseum | kaas |
| castellum ( / fort) | kasteel |
| castrum | legerkamp |
| casus | val / toeval / naamval |
| causa | oorzaak |
| cedo cedere cessi cessum | gaan / wijken |
| certus | zeker |
| civitas / civitatis | staat / burgerij |
| clarus | helder / duidelijk |
| claudo / claudere / clausi / clausum | sluiten |
| coepi / coepisse / coeptus | beginnen |
| cogito ergo sum | ik denk dus ik besta |
| cognosco / cognoscere / cognovi / cognitum | te weten komen / leren kennen |
| cogo / cogere / coegi / coactus | dwingen |
| colo / colere / colui / cultum | bewonen / bebouwen / vereren |
| coma / comae | haar |
| comes | metgezel |
| componere | samenstellen |
| compos mentis | bij zijn volle verstand |
| conditio sine qua non | voorwaarde zonder welke het gevolg niet ingetreden zou zijn |
| coniunx | echtgenot |
| consensus | overeenstemming |
| consilium | plan / advies |
| consul consulis | consul |
| contra+acc | tegen |
| contradictio in terminis | tegenspraak in termen |
| copia | hoeveelheid |
| corpus / corporis | lichaam |
| corpus delicti | voorwerp van het misdrijf |
| credo | ik geloof |
| credo / credere / credidi / creditum | geloven |
| cum | met / toen / omdat / hoewel / wanneer |
| cum laude | met lof |
| cunctus | alle |
| cupere | graag willen |
| cur | waarom |
| cura | zorg |
| curriculum vitae | opsomming van persoonsgegevens / scholing / werkervaring / interesses en hobby's |
| cursus | baan / tocht / wedren |
| de facto | in feite / in de praktijk / van het feit vandaan |
| de / abl | van…omlaag / over |
| debeo / debere / debui / debitum | moeten |
| deinde | vervolgens |
| Deo volente | zo God het wil / God willende |
| deus | god |
| deus ex machina | uitgedachte oplossing voor een moeilijke situatie / god uit de machine |
| dexter | rechter |
| dico / dicere / dixi / dictum | zeggen |
| dies diei | dag |
| dignus | waardig |
| dito | evenzo / dezelfde / hetzelfde |
| diu | lang |
| do dare dedi datum | geven |
| doceo / docere / docui / doctum | onderwijzen |
| doctor / honoris causa | doctor om reden van de eer |
| dolor / doloris | verdriet |
| dominus domina | heer meester |
| domus | huis |
| duco / ducere / duxi / ductum | leiden / brengen |
| dulcis | aangenaam |
| dum | terwijl / totdat / zolang |
| duo duae duo | twee |
| durus | hard |
| dux / ducis | leider |
| e.g. / exempli gratia | bijvoorbeeld |
| ego / mei / mihi / me | ik |
| enim | immers |
| eo / ire / ii / itum | gaan |
| eques | ruiter |
| equus | paard |
| ergo | dus |
| ergo | dus / daarom |
| eripio / eripere / eripui / ereptum | ontrukken / bevrijden |
| errare | ronddwalen / zich vergissen |
| et | en |
| etc. / et cetera | enzovoorts / en andere dingen |
| etiam | ook |
| ex | uit |
| ex cathedra | vanuit de zetel (bijvoorbeeld de paus) |
| ex libris | eigendomskenmerk / boekmerk / uit de boeken |
| excipio / excipere / excepi / exceptum | opvangen |
| exercitus / excercitus | leger |
| exspectare | wachten op |
| extra muros | extramuraal / buiten de muren |
| extremus | laatste uiterste |
| facio / facere / feci / factum | doen / maken |
| fama | gerucht |
| fata morgana | luchtspiegeling; gezichtsbedrog |
| fatum | lot |
| felix | gelukkig |
| fero / ferre / tuli latum | brengen / dragen |
| ferrum | ijzer / zwaard |
| ferus | woest / wild |
| fides fidei | trouw |
| finis | eind |
| fio / fieri / factus sum | worden / gebeuren / gemaakt worden |
| flamma | vlam |
| flumen | rivier |
| forits | dapper / sterk |
| forma / formae | vorm / schoonheid |
| fortuna | lot |
| frango / frangere / fregi / fractum | breken |
| frater / fratris | broer |
| fuga | vlucht |
| fugio / fugere / fugi / fugitum | vluchten |
| gaudere | blij zijn |
| gens gentis | volk / stam |
| genus / generis | soort / geslacht |
| gero / gerere / gessi / gestum | dragen |
| gloria | roem |
| gratia | dank |
| gratus | dankbaar aangenaam |
| gravis | zwaar |
| habeo / abere / habui / habitum | hebben |
| haud | niet |
| herus | heer |
| hic | dit |
| hic | hier / dan |
| homo / hominis | man / mens |
| honor | eer |
| horror vacui | angst voor de leegte |
| hostis | vijand |
| huc | hierheen |
| humanus | menselijk |
| i.e. / id est | met andere woorden |
| iaceo / iacere / iacui | liggen |
| iam | al |
| ibid(em) | op dezelfde plek |
| idem | dezelfde |
| idem | dezelfde / hetzelfde |
| igitur | dus |
| ignis | vuur |
| ille | die |
| illic | daar |
| imperium | macht / heerschappij |
| impetus | aanval |
| imponere | plaatsen op |
| in / abl | in |
| in / acc | naar |
| in medias res | in het midden van de zaken / handeling / verhaal / dat is;/ namelijk |
| in memoriam | ter herinnering |
| in vino veritas | dronken mensen spreken de waarheid / in wijn zit de waarheid |
| in vitro | buiten het lichaam / in het laboratorium / in (reageerbuis)glas |
| incipere / incipio / incepi / inceptus | beginnen |
| inde | daarvandaan |
| inferus / infera / inferum | onderste |
| ingenium | karakter |
| ingens / ingentis | enorm / reusachtig |
| iniuria | onrecht |
| inquam / inquis / inquit / inquiunt | zeggen |
| inter + acc | tussen |
| interbellum | de periode tussen de tussen de twee wereldoorlogen |
| intra muros | intramuraal / binnen de muren |
| invenio / invenire / inveni / inventum | vinden |
| ipse / ipsa ipsum | zelf |
| ira | woede |
| is ea id | hij zij het |
| iste / ista / istud | die / dat |
| ita | zo |
| itaque | dus |
| iter / itineris | reis / tocht |
| iubeo / iubere / iussi / iussum | bevelen |
| iugum | juk |
| ius iuris | recht |
| iuvenis | jongeman |
| iuvo / iuvare / iuvi / iutum | helpen |
| labor / laboris | werk / inspanning |
| lacrima | traan |
| laetus | blij |
| latus | breed |
| laudare | prijzen |
| laus / laudis | compliment / lof |
| lectori salutem | de lezer gegroet / heil aan de lezer |
| legio / legionis | legioen |
| lego / legere / legi / lectus | kiezen / verzamelen lezen |
| levis | licht |
| lex legis | wet |
| liber | vrij |
| licet / licere / licuit / licitum est | toegestaan zijn |
| linea recta | in rechte lijn |
| litus / litoris | kust |
| locus | plaats |
| longe | ver |
| longus | lang |
| loquor / loqui / locutus sum | spreken |
| Luctor et Emergo | Ik worstel en kom boven |
| lumen | licht / oog |
| lux lucis | licht |
| magis | meer |
| magna cum laude | met groot lof |
| magnus | groot |
| malafide | onbetrouwbaar / te kwader trouw |
| malus | slecht |
| maneo / manere / mansi / mansum | blijven / te wachten staan |
| manus | hand |
| mare / maris | zee |
| mater | moeder |
| mea culpa | mijn schuld |
| medius | middelste / in het midden gelegen |
| mens / mentis | geest / verstand |
| mens sana in corpere sano | een gezonde geest in een gezond lichaam |
| metuere | bang zijn voor |
| metus | angst |
| meus | mijn |
| miles | soldaat |
| mille | duizend |
| miscere / miscui / mixtus | mengen |
| miser / misera / miserum | ongelukkig |
| mitto / mittere / misi / missum | zenden |
| modo | slechts |
| modus | manier |
| modus operandi | werkwijze / manier van werken |
| modus vivandi | levenswijze / manier van leven |
| mollis | zacht |
| mons / montis | berg |
| mora | oponthoud |
| mordicus | onverzettelijk / hardnekkig / verbeten / volhardend / mordere = bijten in / vat krijgen op |
| morior / mori / mortuus sum | sterven |
| mors / mortis | dood |
| mos / moris | gewoonte |
| moveo / movere / movi motum | bewegen / ontroeren |
| multus | veel |
| mundus | wereld |
| munus | geschenk / taak |
| mutatis mutandis | nadat veranderd is wat veranderd moet worden; zoals voornaamwoorden in een tekst in een ander geval |
| muto / mutare | veranderen |
| N.N. / Nomen Nescio | naam onbekend / ik weet de naam niet |
| nam | want |
| nascor / nasci / natus sum | geboren worden |
| natura | aard / natuur |
| natus | geboren / zoon |
| navis | schip |
| NB / Nota Bene | let goed op / noteer goed |
| ne | opdat niet / dat |
| nec | en niet / maar niet / zelfs niet ook niet |
| nego / negare | weigeren / ontkennen / zeggen dat niet |
| nemo | niemand |
| neque | en niet |
| nihil | niets |
| nihil | niets |
| nihil / novi (sub soli) | er is niets nieuws (onder de zon) |
| nisi | als niet |
| noli me tangere | raak me niet aan (1. zegt de verrezen Christus tegen Maria Magdalena volgens de Latijnse bijbelvertaling 2. voorstelling hiervan) |
| nomen | naam |
| non | niet |
| nondum | nog niet |
| nos / nostrum / nobis / nos | wij |
| nosco / noscere / novi / notum | leren kennen |
| noster / nostra / nostrum | onze |
| novus | nieuw |
| nox / noctis | nacht |
| nullus | geen |
| numerus | aantal / getal |
| numquam | nooit |
| nunc | nu |
| ob | wegens |
| oculus | oog |
| omnis | iedere / geheel |
| ops opis | rijkdom |
| opto optare | wensen |
| opus operis | werk |
| orbis orbis | kring cirkel |
| ordo ordinis | orde |
| os oris | mond / gezicht |
| ostendo / ostendere / ostendi / ostentum | tonen |
| p.m. / post meridiem | na 12.00 uur / na de middag |
| P.S. / Post Scriptum | naschrift |
| par+dat | gelijk aan |
| parcere / peperci | sparen |
| parens | ouder |
| paro / parare | gereedmaken |
| pars / partis | deel / kant |
| pars pro toto | een stijlfiguur waarbij een gedeelte van een object genoemd wordt / terwijl het hele object wordt bedoeld |
| parum | te weining |
| parvus | klein |
| pater | vader |
| patior pati passus sum | lijden / ondervinden |
| patria | vaderland |
| pax / pacis | vrede |
| pectus / pectoris | borst |
| per + acc | door / gedurende |
| pereo / perire / perii / peritum | te gronde gaan |
| periculum | gevaar |
| persona non grata | niet welkom persoon / persoon uit de gratie |
| pervenire | aankomen bij |
| pes / pedis | voet |
| peto / petere / petivi / petitum | vragen / zoeken / trachten te bereiken |
| placeo / placere / placui / placitum | in de smaak vallen bij |
| poena | straf |
| pono / ponere / posui / positum | plaatsen / neerzetten |
| populus | volk / populier |
| possum / posse / potui | kunnen |
| post / acc | achter / na |
| postquam | nadat |
| praestare / praestiti | aan de dag leggen |
| premo / premere / pressi / pressum | drukken op |
| primum | eerst |
| primus | eerste |
| primus inter pares | de eerste onder gelijken |
| princeps / principis | voornaamste |
| pro / abl | voor |
| procul | ver weg |
| proelium | gevecht |
| prope / acc | dicht bij |
| propedeuse | vanouds de eerste fase van een universitaire studie |
| prosum / prodesse / profui | tot voordeel zijn / helpen |
| puella | meisje |
| puer | jongen |
| putare | menen / denken / vinden |
| qua | waarlangs |
| quaero / quaerere / quaesivi / quaesitum | zoeken / vragen |
| qualis | hoedanig |
| quam | hoe |
| quantus | hoeveeln |
| que | en |
| qui bono? | wie heeft er voordeel van? |
| qui / quae / quod | die |
| quia | omdat |
| quicumque | wie ook maar / wat ook maar |
| quid pro quo | voor wat hoort wat / het ene voor het andere |
| quidam / quaedam / quoddam | een zekere |
| quidem | echter / weliswaar |
| quis / quid | wie wat |
| quisquam | iemand |
| quisque | iedereen |
| quisquis | iedereen die / alles wat |
| quo | waarheen? met welke bedoeling? |
| quo vadis? | waar ga je naartoe? |
| quod erat demonstrandum | hetgeen bewezen moest worden |
| quod non | wat niet waar is / hetgeen niet het geval is |
| quoque | ook |
| rapio / rapere / rapui / raptum | grijpen / roven |
| ratio rationis | rede systeem |
| reddo / reddere / reddidi / redditum | teruggeven / weergeven |
| redeo / redire | teruggaan |
| refero / referre / rettuli / relatum | berichten / terugbrengen |
| regnum | koninkrijk |
| relinquo / relinquere / reliqui / relictus | achterlaten / in de steek laten |
| res rei | ding / zaak |
| rex / regis | koning |
| rursus | weer / terug |
| sacer / sacra / sacrum | heilig |
| saepe | dikwijls |
| saevus | wild woest |
| sanguis / sanguinis | bloed |
| satis / sat | genoeg |
| saxum | rots |
| scelus / sceleris | misdaad |
| scio / scire | weten |
| sed | maar |
| sedes | zitplaats |
| semper | altijd |
| semper fidelis (semper fi) | altijd trouw |
| senatus | senaat |
| sentio / sentire / sensi s / ensum | voelen / merken / ruiken |
| sequor / sequi / secutus sum | volgen |
| servo / servare | redden |
| seu | of |
| si | als |
| sic | wordt vaak tussen haakjes gezet achter een fout in een citaat / om de lezer erop te attenderen dat een stuk tekst zonder wijzigingen / dus met fout en al / is geciteerd |
| sidus / sideris | ster |
| signum | teken |
| silva | bos |
| similis | gelijk aan |
| simul | tegelijkertijd |
| sine / abl | zonder |
| sive | of |
| socius | makker / bondgenoot |
| soleo / solere / solitus sum | plegen / gewend zijn |
| solus | alleen enige |
| solvo / solvere / solvi / solutum | oplossen / betalen |
| somnus | slaap |
| spatium | ruimte |
| spes spei | hoop / verwachting |
| stante pede | terstond / op staande voet |
| status quo | bestaande toestand |
| sto / stare / steti / statum | staan |
| studium | ijver / streven / studie |
| sub+abl | onder |
| sui / sibi / se | zich |
| sum / esse / fui | zijn |
| summa cum laude | met de hoogste lof |
| super | boven op |
| superior | hoger gelegen / God |
| suus | zijn |
| tabula rasa | onbeschreven blad; begrip over aangeboren en aangeleerde eigenschappen |
| taceo / tacere / tacui / tacitum | zwijgen |
| talis | zodanig |
| tam | zo |
| tamen | toch |
| tamquam | als het ware |
| tandem | eindelijk |
| tantum | slechts |
| tantus | zo veel |
| tectum | dak / huis |
| tego / tegere / texi / tectum | bedekken |
| tellus / telluris | aarde |
| telum | pijl speer |
| temptare | proberen |
| tempus / temporis | tijd |
| teneo / tenere / tenui / tentum | vasthouden |
| terra | land / aarde |
| timeo / timere timui | vrezen bang zijn |
| tollo tollere sustuli sublatum | optillen |
| tot | zoveel |
| totus | geheel |
| trade tradere tradiddi traditum | overhandigen / overleveren |
| traho / trahere traxi tractum | trekken / sleuren |
| transire | oversteken |
| tristis | bedroefd |
| tu tui tibi te | jij |
| tum | toen |
| turba turbae | menigte |
| turpis | schandelijk |
| tuus | jouw |
| ubi | WAAR |
| ullus | enig |
| ultimus | laatste |
| umbra | schaduw schim |
| unda | golf / water |
| unde | waarvandaan |
| unus / una / unum | een |
| urbi et orbi | pauselijke zegen / voor de stad en voor de wereld |
| urbs / urbis | stad |
| usus | gebruik / nut |
| ut | zoals / zodra / hoe / opdat / zodat / dat |
| uterque | elk van beiden |
| utor uti usus sum | gebruiken |
| ve | of |
| vel | of |
| velut | alsof |
| venio / venire / veni / ventum | komen |
| ventus | wind |
| verbum | woord |
| vero | echter / werkelijk |
| verto | wenden / draaien |
| verus / vera / verum | waar |
| vester | jullie |
| vestis | kleed / gewaad |
| vestis | kledingstuk |
| veto | ik verbied |
| vetus / veteris | oud |
| via | weg / straat |
| via strata | geplaveide weg |
| victor / victoris | overwinnaar |
| video / videre / vidi / visum | zien |
| vinco / vincere / vici / victum | overwinnen |
| vir | man |
| virgo / virginis | meisje maagd |
| virtus / virtutis | dapperheid / deugd |
| vis / vires | kracht / geweld |
| vita | leven |
| vitium | fout |
| vivo / vivere / vixi / victum | leven |
| vix | nauwelijks / met moeite |
| voco / vocare | roepen / noemen |
| volo / velle / volui | willen |
| voluptas | genot |
| vos | jullie |
| votum | gelofte |
| vox / vocis | stem |
| vox populi | de stem van het volk |
| vulnus | wond |
| vultus | gezicht |
