Tien bekende werken van Arshile Gorky

Bekende werken van Arshile Gorky

Arshile Gorky

Vosdanik Adojan
CChorkom (tegenwoordig Dilkaya, in de toenmalige Ottomaans-Armeense Vilayet Van), 15 april 1904(?) – Sherman (Connecticut), 21 juli 1948

Arshile Gorky komt ter wereld in 1904 in Khorkom, een klein dorp in West-Armenië, dat destijds onderdeel was van het Ottomaanse Rijk. Hij groeit op in een arme maar culturele omgeving, diep geworteld in Armeense tradities en volkskunst.

Zijn vroege jaren werden echter overschaduwd door de dreigende politieke onrust in de regio, die culmineerde in de Armeense genocide van 1915. Tijdens deze genocide verloor Gorky zijn vader, die naar Amerika was geëmigreerd, en later zijn moeder, die in 1919 overleed aan hongersnood. Deze traumatische ervaringen zouden zijn kunst diepgaand beïnvloeden, waarbij thema’s van verlies, nostalgie, en identiteit centraal kwamen te staan.

Emigratie naar de Verenigde Staten

In 1920 ontvlucht Gorky het verwoeste Armenië en emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Hij vestigt zich uiteindelijk in New York. In een poging zijn verleden te herdefiniëren en zijn identiteit opnieuw uit te vinden, neemt hij de naam Arshile Gorky aan, waarbij “Arshile” vermoedelijk verwijst naar de Russische schrijver Maxim Gorky. Hij creëert ook een fictieve achtergrond waarin hij zichzelf voorstelt als een aristocratische kunstenaar van Europese afkomst, om zijn integratie in de Amerikaanse kunstwereld te vergemakkelijken.

Artistieke Ontwikkeling

Gorky begint zijn artistieke opleiding aan de National Academy of Design en de Grand Central School of Art in New York, waar hij een solide basis legt in klassieke technieken. Zijn vroege werk is sterk beïnvloed door Europese meesters zoals Paul Cézanne, Pablo Picasso en Joan Miró. Hij experimenteert met kubisme en surrealistische elementen, maar ontwikkelt uiteindelijk een eigen stijl die bekend staat als een brug tussen Europese surrealistische tradities en het opkomende Amerikaanse abstract expressionisme.

Gorky’s vroege schilderijen, zoals The Artist and His Mother, weerspiegelen zijn persoonlijke geschiedenis en herinneringen aan Armenië. Dit specifieke werk, geïnspireerd door een familiefoto uit zijn jeugd, is een krachtig eerbetoon aan zijn moeder en een reflectie op verlies en verdriet.

---

Lees hier → meer over kunst op deze website.

---

De Doorbraak

In de jaren 1930 en 1940 begint Gorky erkenning te krijgen in de New Yorkse kunstwereld. Zijn werken uit deze periode, zoals de series Garden in Sochi, zijn doordrenkt met herinneringen aan zijn jeugd in Armenië. Hij ontwikkelt een unieke schilderstijl waarin biomorfe vormen, levendige kleuren en surrealistische technieken samenkomen. Dit werk beïnvloedt later kunstenaars zoals Willem de Kooning, Jackson Pollock en Mark Rothko.

Één van zijn meest iconische werken, The Liver is the Cock’s Comb (1944), wordt vaak gezien als een meesterwerk van abstract expressionisme. Het schilderij is een explosie van kleur en organische vormen, met een bijna mystieke kwaliteit die het persoonlijke en het universele verbindt.

Persoonlijke Strijd en Tragiek

Ondanks zijn artistieke successen wordt Gorky’s persoonlijke leven gekenmerkt door tragedies. Hij lijdt aan darmkanker en ondergaat zware operaties. In 1946 verwoest een brand zijn atelier, waarbij vele werken verloren gaan. Zijn huwelijk met Agnes Magruder loopt eveneens spaak, wat resulteert in een emotioneel isolement.

Deze opeenstapeling van tegenslagen brengt Gorky in een diepe depressie. In 1948, op 44-jarige leeftijd, pleegt hij zelfmoord in zijn studio in Sherman, Connecticut.

Erfenis

Arshile Gorky wordt beschouwd als een van de belangrijkste brugfiguren tussen Europese moderne kunst en de opkomst van het abstract expressionisme in de Verenigde Staten. Zijn werk combineert persoonlijke trauma’s met universele thema’s van verlies, hoop, en transformatie.

Tien bekende werken van Arshile Gorky

---

1. The Artist and His Mother (ca. 1926-1936) – Arshile Gorky

De kunstenaar en zijn moeder
Whitney Museum of American Art, New York

Dit schilderij is gebaseerd op een foto uit Gorky’s jeugd waarin hij naast zijn moeder poseert. Het werk is een emotioneel eerbetoon aan zijn moeder, die hij verloor tijdens de Armeense genocide. Gorky schilderde het in een ingetogen, figuratieve stijl, maar het werk blijft onafgemaakt, wat bijdraagt aan de melancholieke sfeer.

De vlakke gezichten en ingetogen kleuren suggereren een universeel gevoel van verlies en herinnering. Het illustreert de worsteling van de kunstenaar met zijn verleden en de breuk met zijn culturele identiteit. Het werk benadrukt de invloed van zijn Armeense roots en persoonlijke trauma’s.

---

2. Garden in Sochi (ca. 1941) – Arshile Gorky

Tuin in Sotsji
Museum of Modern Art (MoMA), New York

Geïnspireerd door herinneringen aan zijn jeugd in Armenië, creëerde Gorky een surrealistisch en dromerig landschap. De titel verwijst naar een locatie in Rusland, maar de surrealistische vormen hebben meer te maken met herinneringen dan met realiteit. De organische patronen en vloeiende lijnen roepen de natuur op, maar blijven ambigu.

Het werk symboliseert groei, verlies en transformatie, centrale thema’s in zijn oeuvre. Het toont zijn overgang van figuratieve naar abstracte kunst en is een van zijn meest invloedrijke werken. De surrealistische invloeden van André Breton en de biomorfe vormen van Joan Miró zijn duidelijk zichtbaar.

---

3. Water of the Flowery Mill (1944) – Arshile Gorky

Water van de bloemrijke molen
Metropolitan Museum of Art, New York

Dit werk markeert Gorky’s volledige overgang naar abstracte schilderkunst. De titel roept een idyllisch landschap op, maar het schilderij zelf is een wirwar van biomorfe vormen en subtiele kleuren. Gorky gebruikte dunne lagen verf om een bijna etherisch effect te creëren.

De compositie suggereert beweging en leven, alsof het schilderij ademt. Het werk is zowel lyrisch als complex, met symbolen die verwijzen naar herinneringen en natuur. Het wordt beschouwd als een mijlpaal in zijn carrière en een kernstuk van abstract expressionisme. De delicate balans tussen vorm en leegte maakt het bijzonder.

---

4. One Year the Milkweed (1944) – Arshile Gorky

Eén jaar de zijdeplant
National Gallery of Art, Washington D.C.

Dit werk combineert abstracte vormen met poëtische verwijzingen naar de natuur. Gorky schilderde dit tijdens een van zijn meest creatieve periodes en beschouwde het als een van zijn beste werken. De complexe lagen verf en vloeiende compositie weerspiegelen zijn fascinatie voor groei en cycli in de natuur.

Het werk roept zowel vreugde als melancholie op, met zijn levendige vormen die lijken te dansen in de ruimte. Het toont ook zijn technische verfijning en emotionele diepte. De invloed van surrealistische kunstenaars is zichtbaar, maar Gorky voegde zijn eigen unieke stem toe.

---

5. The Liver is the Cock’s Comb (1944) – Arshile Gorky

De lever is de hanenkam
Albright-Knox Art Gallery, Buffalo, New York

Een van Gorky’s meest ambitieuze werken, gevuld met biomorfe vormen en levendige kleuren. De titel is mysterieus en symbolisch, wat ruimte laat voor interpretatie. Het werk is expressief en dynamisch, met elementen die lijken te zweven in een onbepaald landschap.

Het toont een diep gevoel van beweging en emotie, met organische vormen die leven en groei suggereren. Dit schilderij wordt vaak gezien als een meesterwerk van abstract expressionisme. De spanning tussen controle en spontaniteit maakt het bijzonder.

---

6. Agony (1947) – Arshile Gorky

Agonie
Tate Modern, Londen

Dit werk weerspiegelt de emotionele pijn en worsteling die Gorky ervoer in zijn laatste levensjaren. De vormen zijn grillig en lijken uit elkaar te vallen, wat de chaos en innerlijke strijd van de kunstenaar weergeeft. De kleuren zijn donkerder dan in zijn eerdere werken, wat de zwaarte van zijn emoties benadrukt.

Het schilderij toont de invloed van zijn persoonlijke tragedies, waaronder zijn gezondheidsproblemen en relatiecrisis. Ondanks de titel en inhoud blijft de compositie intrigerend en gelaagd. Het werk is een krachtig testament van zijn emotionele en artistieke diepte.

---

7. How My Mother’s Embroidered Apron Unfolds in My Life (1944) – Arshile Gorky

Hoe het geborduurde schort van mijn moeder zich ontvouwt in mijn leven
Philadelphia Museum of Art

Een intiem en persoonlijk werk dat Gorky’s herinneringen aan zijn moeder en jeugd oproept. De organische vormen en zachte kleuren suggereren warmte, maar ook nostalgie. Het schilderij combineert abstracte technieken met emotionele thematiek.

Het borduursel van zijn moeder symboliseert familie, cultuur en verlies. Dit werk toont Gorky’s vermogen om persoonlijke ervaringen om te zetten in universele kunst. Het is een van zijn meest lyrische en poëtische composities.

---

8. The Plough and the Song (1946) – Arshile Gorky

De ploeg en het lied

Een dromerig werk met een duidelijke connectie met de natuur en landbouw. De organische vormen verwijzen naar groei en vruchtbaarheid, terwijl de titel poëtisch klinkt. Gorky’s penseelstreken zijn vloeiend en suggereren beweging.

Het werk roept nostalgie op, geïnspireerd door zijn herinneringen aan Armenië. Tegelijkertijd toont het een gevoel van hoop en continuïteit. Dit werk combineert emotie met technische meesterschap. Het hangt in het Hirshhorn Museum and Sculpture Garden in Washington D.C.

---

9. Dark Green Painting (1948) – Arshile Gorky

Donkergroen schilderij
Solomon R. Guggenheim Museum, New York

Dit sombere werk toont Gorky’s verfijning in abstracte kunst. De kleuren zijn diep en aards, met subtiele contrasten. Het werk straalt zowel rust als spanning uit. De donkere tinten suggereren introspectie en een gevoel van afsluiting. Dit schilderij wordt gezien als een belangrijke bijdrage aan de abstract expressionistische beweging.

---

10. The Betrothal II (1947) – Arshile Gorky

De verloving II
Modern Art Museum of Fort Worth, Texas

Dit schilderij combineert thema’s van liefde en verlies in een biomorf abstract ontwerp. De levendige vormen en kleuren weerspiegelen hoop, terwijl de compositie een gevoel van breekbaarheid uitstraalt. Het werk is geïnspireerd door persoonlijke relaties van Gorky en toont zijn gevoeligheid voor menselijke emoties. Het schilderij is krachtig in zijn eenvoud en complexiteit.

---

Tien bekende werken van Arshile Gorky

1. The Artist and His Mother (ca. 1926-1936) – Arshile Gorky
2. Garden in Sochi (ca. 1941) – Arshile Gorky
3. Water of the Flowery Mill (1944) – Arshile Gorky
4. One Year the Milkweed (1944) – Arshile Gorky
5. The Liver is the Cock’s Comb (1944) – Arshile Gorky
6. Agony (1947) – Arshile Gorky
7. How My Mother’s Embroidered Apron Unfolds in My Life (1944) – Arshile Gorky
8. The Plough and the Song (1946) – Arshile Gorky
9. Dark Green Painting (1948) – Arshile Gorky
10. The Betrothal II (1947) – Arshile Gorky

---