De beroemdste schilderijen van Rogier van der Weyden
De beroemdste schilderijen van Rogier van der Weyden
Roger de le Pasture
Doornik, 1399/1400 — Brussel, 18 juni 1464
Van der Weyden was een invloedrijke Vlaamse schilder van de vroege renaissance. Hij staat bekend om zijn emotionele en gedetailleerde werken, die vaak religieuze onderwerpen behandelen. In 1427 werd hij meester-schilder in het Sint-Lucasgilde van Doornik, waar hij onder leiding van Robert Campin zijn vak leerde. Rond 1435 verhuisde hij naar Brussel, waar hij hofschilder werd en een bloeiend atelier leidde. Zijn stijl werd gekenmerkt door levendige gezichtsuitdrukkingen, complexe composities en een intens gebruik van kleur, vooral rood en blauw.
Rogier van der Weyden, gravure door Cornelis Cort, uit 1572
Een van zijn bekendste werken is de “Kruisafneming,” een groots paneel dat de diepte van menselijke emotie toont in de treurende figuren rond Christus. Van der Weyden’s invloed reikte ver buiten de Lage Landen; zijn werk werd bewonderd en geïmiteerd in Italië, Spanje en zelfs Portugal.
Hij creëerde zowel grote altaarstukken als kleinere devotiepanelen, zoals de “Maagd met Kind,” die subtiele tederheid en intimiteit uitstraalt. Zijn werk symboliseert een overgang naar meer naturalisme in de Vlaamse schilderkunst, waarbij hij vasthield aan de gotische esthetiek maar ook invloeden uit de Italiaanse renaissance opnam.
Hoewel veel van zijn werken verloren zijn gegaan, blijven zijn overgebleven schilderijen een belangrijke bron van studie en inspiratie. Zijn techniek inspireerde tijdgenoten zoals Hans Memling en had een blijvende impact op de Noord-Europese schilderkunst. Rond 1464 overleed hij in Brussel, maar zijn invloed blijft zichtbaar in de schilderkunst van de renaissance en daarna.
Lees hier → meer over kunst op deze website.
De beroemdste schilderijen van Rogier van der Weyden
1. De kruisafneming (ci.1435) – Rogier van der Weyden
Locatie: Museo del Prado, Madrid
De kruisafneming (ci.1435) – Rogier van der Weyden
Dit meesterwerk toont Jezus’ lichaam dat van het kruis wordt gehaald en is geroemd om zijn expressieve kracht en emoties. Maria, de moeder van Jezus, valt flauw in de armen van Johannes, terwijl andere figuren rouwen in dramatische houdingen.
Van der Weyden gebruikte rijke kleuren en complexe details om de scène te versterken, wat de kijker diep raakt. Dit schilderij beïnvloedde de Europese kunst diepgaand vanwege zijn realisme en expressieve intensiteit.
2. Sint-Lucas tekent de Madonna (circa 1435-1440) – Rogier van der Weyden
Locatie: Museum of Fine Arts, Boston
Sint-Lucas tekent de Madonna (circa 1435-1440) – Rogier van der Weyden
Dit schilderij toont de heilige Lucas die de Madonna en kind schildert, een onderwerp dat Van der Weyden zelf als schilder weerspiegelt. Het werk benadrukt het belang van de kunst en geeft de heilige Lucas een prominente rol als kunstenaar. De zorgvuldige detaillering van kleding en architectuur, evenals het gebruik van perspectief, maakt dit werk tot een meesterwerk van de vroege Vlaamse kunst.
3. De bewening van Christus (circa 1441-1445) – Rogier van der Weyden
Locatie: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel
De bewening van Christus (circa 1441-1445) – Rogier van der Weyden
Dit werk verbeeldt de intense emotie van Maria en andere figuren die Jezus na zijn kruisiging rouwen. Van der Weyden schildert elk gezicht met een uitdrukking van verdriet, en de gedetailleerde texturen versterken de dramatiek van het tafereel. De figuren zijn in levendige kleuren gekleed, wat het contrast met de treurige gebeurtenis vergroot. Dit werk is beroemd om zijn realistische en emotionele impact.
4. Het laatste oordeel (ci. 1443-1451) – Rogier van der Weyden
Locatie:
Het laatste oordeel (ci. 1443-1451) – Rogier van der Weyden
Gemaakt voor het Hospices de Beaune in Bourgondië, Frankrijk, verbeeldt dit altaarstuk het visioen van het Laatste Oordeel. In het midden verschijnt Christus als rechter, omringd door engelen en heiligen, terwijl zielen omhoog stijgen naar de hemel of naar de hel worden geleid. De gedetailleerde uitdrukking van angst en hoop maakt het werk indrukwekkend. Het tweeluik biedt een krachtig moreel beeld en is bedoeld als een waarschuwing voor het hiernamaals.
5. De zeven sacramenten (circa 1445-1450) – Rogier van der Weyden
Locatie: Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen
De zeven sacramenten (circa 1445-1450) – Rogier van der Weyden
Dit drieluik verbeeldt de zeven sacramenten van de katholieke kerk in een gotische kerksetting. Het centrale paneel toont de kruisiging van Christus, terwijl de zijpanelen andere sacramenten zoals het huwelijk en de biecht tonen. De complexiteit en rijkdom aan details in dit werk maken het een ware encyclopedie van de sacramenten en hun rituelen.
6. Maria met Kind (na 1454) – Rogier van der Weyden
Locatie: Museum of Fine Arts, Houston
Maria met Kind (na 1454) – Rogier van der Weyden
Dit schilderij is waarschijnlijk de laatste in de reeks van busteportretten van de Maagd door Van der Weyden, uitgevoerd in een iets kleiner formaat. Hoewel halflange afbeeldingen van de Maagd in de eerste helft van de 15e eeuw in Nederland uit de mode raakten, bracht Van der Weyden dit genre vanaf de jaren 1450 weer in beeld.
De Madonna met Kind is in meerdere opzichten uniek voor zijn tijd. De tederheid in de omhelzing, het kind dat zich tegen de schouder van zijn moeder nestelt in een contrapposto-houding, en zijn peinzende blik maken dit werk bijzonder en onderscheidend. Het schilderij lijkt geïnspireerd door de Italo-Byzantijnse Maagd van Cambrai, een icoon van het Eleousa-type waarin het kind zich tegen de wang van de moeder vlijt.
Deze icoon werd in 1440 naar Cambrai gebracht en ontwikkelde een sterke cultus. Waar andere kunstenaars zoals Hayne uit Brussel het origineel kopieerden, creëerde Van der Weyden een originele en artistieke interpretatie.
Zie hier de negen beroemdste schilderijen van Masaccio.
7. Calvarie van Scheut (ci. 1460) – Rogier van der Weyden
Locatie: Monasterio de El Escorial, San Lorenzo de El Escorial, Bandera de España, Spanje
Calvarie van Scheut (circa 1460) – Rogier van der Weyden
Dit schilderij is een van Van der Weydens meesterwerken, uitgevoerd op groot formaat. Voor een rood baldakijn staat de monumentale figuur van Christus, gekruisigd op een “T”-vormig kruis, met doornenkroon en het kleed van zuiverheid, geflankeerd door de Maagd Maria en de heilige Johannes de Evangelist.
Het werk werd niet in opdracht gemaakt, maar geschonken door de kunstenaar zelf aan de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Genade, naast het Scheut Charterhouse in Brussel. In de 16e eeuw werd het verworven door Filips II van Spanje, die het in de kapel van het Valsaín-paleis plaatste, totdat het uiteindelijk werd overgebracht naar het klooster van El Escorial, waar het nu te zien is.
8. Portret van een dame (ci. 1460) – Rogier van der Weyden
Locatie: National Gallery of Art, Washington D.C.
Portret van een dame (circa 1460) – Rogier van der Weyden
Dit portret toont de verfijning van de aristocratie van die tijd en getuigt van Van der Weydens vaardigheden als portrettist. De dame heeft een ingetogen, elegante uitstraling met een sobere, neutrale achtergrond die de aandacht op haar gezicht en kleding vestigt. De ingetogen expressie en de precisie in de weergave van textuur geven de kijker een gevoel van ingetogen waardigheid.
Zie hier de Top 10 Beroemdste schilderijen uit de renaissance.
9. Portret van Antoon van Bourgondië (ci. 1460-1464) – Rogier van der Weyden
Locatie: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel
Het Portret van Antoon van Bourgondië is een olieverfschilderij portretteert Antoon, de buitenechtelijke zoon van Filips de Goede, met de ketting van de Orde van het Gulden Vlies, waartoe hij in 1456 werd toegelaten. De kledingstijl en het kapsel wijzen op een datering in de laatste jaren van Van der Weydens leven.
Antoon draagt sobere zwarte fluwelen kleding, wat de aandacht op zijn gezicht en handen richt. Zijn hand vormt een ritmisch patroon en houdt een pijl schuin voor zijn borst, een detail dat fierheid en viriliteit uitstraalt.
Van der Weydens voorkeur voor diagonalen en geperfectioneerde gelaatstrekken is ook te zien in zijn Portret van een dame. In tegenstelling tot Jan van Eyck, die individuen scherp vastlegde, creëerde Van der Weyden geïdealiseerde portretten die adeldom en status benadrukken.
De beroemdste schilderijen van Rogier van der Weyden
- De kruisafneming (ci.1435) – Rogier van der Weyden
- Sint-Lucas tekent de Madonna (circa 1435-1440) – Rogier van der Weyden
- Het mirakel van de Heilige Eloy (ci. 1440-1445) – Rogier van der Weyden
- De bewening van Christus (circa 1441-1445) – Rogier van der Weyden
- De zeven sacramenten (circa 1445-1450) – Rogier van der Weyden
- Het laatste oordeel (ci. 1443-1451) – Rogier van der Weyden
- Calvarie van Scheut (ci. 1460) – Rogier van der Weyden
- Portret van een dame (ci. 1460) – Rogier van der Weyden
- Portret van Antoon van Bourgondië (ci. 1460-1464) – Rogier van der Weyden
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!