Beroemdste schilderijen van Willem de Kooning

Beroemdste schilderijen van Willem de Kooning

Willem de Kooning

Rotterdam, 24 april 1904 – Springs-East Hampton, New York, 19 maart 1997

Willem de Kooning in 1961

Lees hier → meer over kunst op deze website.

Willem De Kooning was een Nederlands-Amerikaanse schilder en een voorloper van het abstract expressionisme. Hij maakte gebruik van verschillende technieken zoals gouache, aquarel, pastel en gemengde technieken, en was ook beeldhouwer en tekenaar.

De Kooning’s jeugd

De Kooning is geboren als zoon van wijnhandelaar Leendert De Kooning en Cornelia Nobel, die een café heeft in Rotterdam. Hij is het vijfde en jongste kind in een mislukt huwelijk. Behalve zijn oudste zus sterven de overige kinderen kort na de geboorte.

Zijn ouders scheiden als hij drie jaar oud is, waarna hij bij zijn moeder en oudere zus gaat wonen. Dagelijks wordt ‘Wimpie‘ door zijn moeder geslagen en geterroriseerd. Al vroeg droomt hij ervan zijn omgeving en moeder te ontvluchten en voorgoed te vertrekken naar Amerika.

Tussen 1916 en 1920 werkte De Kooning als leerling bij een interieurdecoratiebedrijf Gidding & Zonen in Rotterdam. Hij volgt ook in de avonduren een opleiding aan de Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen, de tegenwoordige Willem de Kooning Academie.

Na diverse baantjes als schilder en decorateur in België en Nederland, emigreert hij in 1926 illegaal naar de Verenigde Staten.

In de VS woont hij eerst in Newport, Virginia, Boston en Hoboken voordat hij zich vestigt in New York. Hier ontmoet hij invloedrijke kunstenaars en begint hij te werken voor de Works Progress Administration (WPA). In 1936 besluit hij zich volledig aan de schilderkunst te wijden.

Erkenning

De Kooning krijgt zijn eerste belangrijke opdrachten en begint tentoon te stellen. In 1939 schildert hij een muurschildering voor de Wereldtentoonstelling in New York. Hij ontmoet prominente kunstenaars zoals Philip Guston en Jackson Pollock en trouwt in 1943 met Elaine Fried.

Zijn werk wordt steeds bekender en in 1948 heeft hij zijn eerste solotentoonstelling. Hij geeft les aan het Black Mountain College en de Yale School of Fine Arts. Zijn werk wordt internationaal tentoongesteld en in 1950 worden verschillende werken geselecteerd voor de Biënnale van Venetië.

De Kooning ontwikkelt een herkenbare stijl en maakt deel uit van de abstract expressionistische beweging. Hij verwerft steeds meer faam en zijn schilderijen worden voor recordbedragen verkocht. In 1962 is hij genaturaliseerd als Amerikaans staatsburger.

In zijn latere jaren keert hij terug naar Europa voor tentoonstellingen en maakt hij ook sculpturen. Ondanks zijn strijd met Alzheimer blijft hij schilderen tot aan zijn dood in 1997.

De beroemdste schilderijen van Willem de Kooning

Seated Woman (c.1940) – Willem de Kooning

Afmetingen: 137,3 × 91,4 cm
Te vinden in: privé collectie

Deze compositie is een vroeg werk uit Willem de Koonings lange reeks schilderijen van vrouwen die culmineerde in een van de meest agressieve herzieningen van de vrouwelijke figuur in de kunstgeschiedenis.

Seated Woman (c.1940) – Willem de Kooning

Het schilderij begon als een studie voor een portret in opdracht die De Kooning nooit voltooide. Het portret diende als een voertuig voor De Kooning om zijn voortdurende interesse in het samensmelten van figuratieve onderwerpen met de picturale zorgen van abstractie te onderzoeken.

De opzettelijke anatomische vervormingen laten de invloed van Pablo Picasso zien. De zittende figuur doet ook denken aan de sensuele vrouwen geschilderd door de negentiende-eeuwse Franse kunstenaar Jean-Auguste-Dominique Ingres. Dit vanwege het strakke lijf en delicate gelaatstrekken.

Pink Angels (c.1945) – Willem de Kooning

Het schilderij Pink Angels markeerde een belangrijke fase in de evolutie van De Kooning van figuratie naar abstractie in de jaren veertig. De vlezige roze biomorfen van zijn eerdere werk worden met geweld uit elkaar gescheurd in dit schilderij.

Pink Angels (c.1945) – Willem de Kooning

Het schilderij is naar verluidt geïnspireerd op het bloedbad van de Tweede Wereldoorlog en de figuratieve elementen zijn nauwelijks te onderscheiden van de mosterdgele achtergrond.

Deze grondige vervaging van figuur en grond was een belangrijke stap in de Kooning’s ontwikkeling naar de zwart-witschilderijen van het laatste deel van het decennium.

Untitled (1948-49) – Willem de Kooning

Te zien in: Art Institute of Chicago

De Kooning vestigt zijn reputatie als sleutelfiguur in de abstract-expressionistische beweging met een serie zwart-witschilderijen die hij eind jaren veertig maakt.

Untitled (1948-49) – Willem de Kooning

De lyrische penseelvoering en biometrische vormen markeren de verschuiving van de kunstenaar van een representatieve of figuratieve tekenstijl naar de nieuwe gebarentendensen van de New York School.

Nadat hij kleur uit zijn palet heeft geëlimineerd, wordt De Kooning spontaner met het aanbrengen van verf.  Deze werken belichaamden de fysieke handeling van het schilderen, een bepalend kenmerk van wat later ‘actionpainting’ zou worden genoemd.

Excavation (1950) – Willem de Kooning

Te zien in: Art Institute of Chicago

De Kooning voltooit Excavation in juni 1950, net op tijd om te worden tentoongesteld op de vijfentwintigste Biënnale van Venetië. Het werk, zijn grootste schilderij tot dan toe, is een voorbeeld van de stijl van de geboren vernieuwer.

Excavation (1950) – Willem de Kooning

Het vernieuwende zit in zijn expressieve penseelvoering en kenmerkende organisatie van de ruimte in glijdende vlakken met open contouren. Volgens de kunstenaar was het uitgangspunt voor het schilderij een afbeelding van vrouwen die in een rijstveld werken in Bitter Rice, een neorealistische film uit 1949 van de Italiaanse regisseur Giuseppe de Santis.

Woman III (1951-53) – Willem de Kooning

Privécollectie van Steven A. Cohen
Afmeting: 173 bij 123 centimeter

Het schilderij Woman III uit 1953 is een van de abstract-expressionistisch werk. Het is één van een serie van zes vrouwenschilderijen die De Kooning begin jaren vijftig maakt en die voor het eerst is tentoongesteld in de Sidney Janis-galerij in 1953.

Woman III (1951-53) – Willem de Kooning

Woman III valt binnen de serie op vanwege zijn meer gedempte palet van grijstinten en wittinten. Het lichaam is omlijnd in zwarte bogen. De de borst en armen zijn volumineuzer dan plat, zoals bij zijn andere vrouwenschilderijen.

Rosy-Fingered Dawn at Louse Point (1963) – Willem de Kooning

Te zien in: Stedelijk Museum, Amsterdam, Netherlands

De titel Rosy-Fingered Dawn at Louse Point verwijst naar één van Willem de Kooning’s favoriete plekken op Long Island, New York. Tijdens zijn periode op Long Island fietst De Kooning dagelijks naar Louse Point waar hij het water observeert.

Rosy-Fingered Dawn at Louse Point (1963) – Willem de Kooning

Het doek is geschilderd in de studio van de kunstenaar in New York, kort voordat hij naar Long Island verhuist. Het schilderij kenmerkt zich door grote kleurvlakken, pasteltinten en complexe vlakken. De kleur hoopt zich op tot een dikke impasto.

In deze abstracte weergave van een landschap is De Kooning gedreven door intuïtie en geheugen. Het gebruik van roze door de kunstenaar doet denken aan vlees en doet denken aan zijn uitspraak: ‘Het landschap is in de vrouw en er is vrouw in het landschap.’

Woman and Child (1967) – Willem de Kooning

Privé collectie
Afmeting: 39.7 x 91.4 centimeter

De Kooning schildert Vrouw en Kind in een bijzonder rijke periode. Het jaar ervoor begon hij aan een nieuwe serie van zijn Women-schilderijen, waarbij hij zich concentreert op het beeld van de moderne Amerikaanse vrouw.

Hij probeert de moderne vrouw in het schilderij te verbinden aan de sociale en politieke bewegingen van de jaren zestig. De Kooning kijkt naar populaire cultuurbeelden en creëert assemblages van gekrabbelde, uitgesmeerde, bespatte en bekladde tekens gecombineerd met precieze en grappige illustratieve motieven.

De vrouwelijke figuur komt uit de oppervlakken van deze werken tevoorschijn alsof ze geboren is uit de sensuele energie van De Koonings penseelvoering.

Untitled VI (1983) – Willem de Kooning

Onderdeel van de Meyerhoff Collection

Tegen het einde van de jaren zeventig worstelt De Kooning niet alleen met zijn eigen drankgebruik en depressie. Hij is ook op zoek naar een nieuwe manier van schilderen.

Untitled VI (1983) – Willem de Kooning

In sommige opzichten keert hij terug naar oude manieren, zelfs als hij een nieuw pad probeert te vinden. Het oppervlak van Untitled VI is in delen zowel dik als weelderig geschilderd, en in andere delen dun en geschraapt. Je ziet suggestieve vormen, lagen en scherpe nevenschikkingen.

De piekerige linten van rood en blauw lijken over het witte oppervlak van het canvas te waaien en suggereren vormen, draaikolken en krabbels.

De witte, negatieve ruimte tussen de lijnen wordt plotseling effen en even suggestief, een spel met figuur en ondergrond dat altijd de kern vormt van het werk van De Kooning.

De beroemdste schilderijen van Willem de Kooning

• Seated Woman (c.1940) – Willem de Kooning
• Pink Angels (c.1945) – Willem de Kooning
• Untitled (1948-49) – Willem de Kooning
• Excavation (1950) – Willem de Kooning
• Woman III (1951-53) – Willem de Kooning
• Rosy-Fingered Dawn at Louse Point (1963) – Willem de Kooning
• Woman and Child (1967) – Willem de Kooning
• Untitled VI (1983) – Willem de Kooning