Hoe lang duren kabinetsformaties in Nederland? (sinds de Tweede Wereldoorlog)
Hoe lang duren kabinetsformaties in Nederland?
Op dit moment wachten we sinds de verkiezingen van 23 november 2023 op een nieuw kabinet. Op het moment van schrijven, halverwege maart 2024, zijn we inmiddels zo’n 100 dagen verder. Nog niets bijzonders eigenlijk. Het gemiddelde is net geen 103 dagen sinds de Tweede Wereldoorlog. Lees meer…
Lees hier → meer over politiek in Nederland op de ze website.
Hoe lang duren kabinetsformaties in Nederland? (sinds de Tweede Wereldoorlog)
Bron: www.parlement.com
De kabinetsformatie
Na elke verkiezing voor de Tweede Kamer of na het aftreden van een kabinet, begint het proces van kabinetsformatie. Het doel van deze formatie is om een nieuw kabinet samen te stellen dat zowel kan rekenen op de steun van de meerderheid in de Tweede Kamer als in staat is om een coherent beleid te voeren.
Hoe werkt een kabinetsformatie?
Het formatieproces begint met de benoeming van een verkenner door de Tweede Kamervoorzitter, op advies van de nieuw gekozen fractievoorzitters. Deze verkenner onderzoekt de verschillende mogelijke coalities en brengt hierover verslag uit aan de Tweede Kamer.
Zie hier alle kabinetten in Nederland sinds 1945.
Na ontvangst van het verslag benoemt de Kamer een informateur, met de taak een specifieke coalitie te onderzoeken. Ook de informateur rapporteert aan de Kamer, die vervolgens beslist over de volgende stappen. Sinds 2023 is er een regeling ingesteld om de (in)formatiepoging(en) aan een termijn te binden.
De informateur leidt vervolgens de onderhandelingen die uiteindelijk tot een regeerakkoord moeten leiden. Zodra dit akkoord is bereikt, neemt een formateur – de beoogde minister-president – de verantwoordelijkheid voor de personele invulling van het kabinet. De nieuwe bewindslieden worden door de Koning beëdigd, waarna het kabinet zich presenteert in de Tweede Kamer met een regeringsverklaring.
De snelste en langste kabinetsformatie in Nederland
De formatie van het kabinet-Drees I in 1948 was de snelste, met slechts 31 dagen. In 1977 duurde het na de verkiezingen 208 dagen voordat het kabinet-Van Agt I werd beëdigd, een record dat in 2017 werd overtroffen bij de vorming van het kabinet-Rutte III. In 2021 is dit record echter opnieuw gebroken, met pas 299 dagen tussen de verkiezingen en de vorming van een nieuw kabinet.
Zie hier alle kabinetten die zijn afgetreden in Nederland – Een overzicht.
De snelste Kabinetsformati>e 1948: 31 dagen
De langste Kabinetsformati>e 2021 – 2022: 299 dagenHoe lang duren kabinetsformaties in Nederland? (sinds de Tweede Wereldoorlog)
Jaar | Uiteindelijk kabinet | Verkiezingsdatum | Dagen vanaf verkiezingen | Datum eerste (in)formateur | Dagen vanaf eerste (in)formateur |
---|---|---|---|---|---|
2022 | Rutte IV | 17-3-2021 | 299 | 6-4-2021 | 279 |
2017 | Rutte III | 15-3-2017 | 225 | 29-3-2017 | 211 |
2012 | Rutte II | 12-9-2012 | 52 | 18-9-2012 | 47 |
2010 | Rutte I | 9-6-2010 | 127 | 12-6-2010 | 124 |
2006/2007 | Balkenende IV | 22-11-2006 | 93 | 25-11-2006 | 90 |
2006/2007 | Balkenende III (minderheidskabinet) | ||||
2003 | Balkenende II | 22-1-2003 | 125 | 24-1-2003 | 123 |
2002 | Balkenende I | 15-5-2002 | 68 | 16-5-2002 | 67 |
1998 | Kok II | 6-5-1998 | 89 | 8-5-1998 | 87 |
1994 | Kok I | 3-5-1994 | 111 | 6-5-1994 | 108 |
1989 | Lubbers III | 6-9-1989 | 62 | 8-9-1989 | 60 |
1986 | Lubbers II | 22-5-1986 | 53 | 23-5-1986 | 52 |
1982 | Lubbers I | 8-9-1982 | 57 | 10-9-1982 | 55 |
1981 | Van Agt II | 26-5-1981 | 108 | 30-5-1981 | 104 |
1977 | Van Agt I | 25-5-1977 | 208 | 1-6-1977 | 201 |
1972/1973 | Den Uyl | 29-11-1972 | 163 | 4-12-1972 | 158 |
1971 | Biesheuvel I | 28-4-1971 | 69 | 15-5-1971 | 52 |
1967 | De Jong | 15-2-1967 | 49 | 18-2-1967 | 44 |
1963 | Marijnen | 15-5-1963 | 70 | 20-5-1963 | 65 |
1959 | De Quay | 12-3-1959 | 68 | 14-3-1959 | 66 |
1956 | Drees IV | 13-6-1956 | 122 | 16-6-1956 | 119 |
1952 | Drees III | 25-6-1952 | 69 | 27-6-1952 | 67 |
1948 | Drees I | 7-7-1948 | 31 | 13-7-1948 | 25 |
1946 | Beel I | 16-5-1946 | 48 | 27-5-1946 | 37 |