Alle schilderijen van Vincent van Gogh 2: Neunen en Antwerpen

Alle schilderijen van Vincent van Gogh 2: Neunen en Antwerpen

We zijn er nog niet, nog lang niet. Maar, we gaan door met dit overzicht van alle schilderijen van Vincent van Gogh.

Het zou gaan om bijna zo’n 1.000 schilderijen. Hier het overzicht. Het is ook de bedoeling om ooit ook per periode ieder schilderij te voorzien van commentaar. Lees meer…

---

Lees hier → meer over Vincent van Gogh op deze website.

Etten, Den Haag en Drenthe – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 1
Neunen en Antwerpen – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 2
Parijs – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 3
Arles – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 4
Saint-Rémy – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 5
Auvers-sur-Oise – Alle schilderijen van Vincent van Gogh deel 6

---

Alle schilderijen van Vincent van Gogh 2: Neunen en Antwerpen

---

Interieur met een wever van rechts gezien – Vincent van Gogh, december 1883 – juni 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: potlood, zwart krijt, inkt, gehoogd met wit
Afmetingen: 24,5 x 33,5 cm
JH 439, F 1109

Interior with a Weaver Facing Right – Vincent van Gogh, December 1883 – June 1884

---

Landschap in Drenthe – Vincent van Gogh, oktober 1883

Te zien in: Museo Soumaya, Mexico City
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Drenthe
Materiaal: aquarel op papier
Afmetingen: 40,5 x 54 cm

Landschap in Drenthe is een aquarel gemaakt door Vincent van Gogh eind 1883, tijdens een periode dat hij in Drenthe werkte aan zijn aquareltechniek om verkiezing tot de Hollandsche Teekenmaatschappij (Nederlandse tekenvereniging) veilig te stellen.

Op 31 januari 1876 werd de Hollandsche Teekenmaatschappij opgericht in Den Haag als een internationale kunstenaarsvereniging met als voornaamste doel de erkenning van aquarel als een autonoom kunstwerk te stimuleren en het onder de aandacht te brengen. Om dit te bereiken, organiseerde de vereniging jaarlijks een tentoonstelling.

De streek, vlak bij Nieuw Amsterdam, sprak hem enorm aan: ‘Drenthe is zo mooi, het neemt me zo in beslag en geeft me zo’n voldoening dat als ik hier niet voor altijd zou kunnen zijn, ik zou wensen dat ik het nooit had gezien. Het is onuitsprekelijk mooi.’ (Brief 403, tussen 29 oktober en 15 november 1883).

In oktober werd in de buurt turf gedroogd, waarvan de afgeronde hopen de kunstenaar in staat stelden zijn dramatisch verbeterde techniek te bewerken. Het huidige werk is schilderachtig en vol stemming en weerspiegelt Van Goghs onorthodoxe werkwijze. De avond wordt bijvoorbeeld krachtig gesuggereerd door roze waterverf in de skyline.

Dit werk is in 2004 bij Sotheby’s verkocht voor £ 106.500. Het wordt bewaard in een privécollectie.

Peatery in Drenthe – Vincent van Gogh, October 1883

---

Landschap met een boerderij – Vincent van Gogh, oktober 1883

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Drenthe

Landscape with a Farm – Vincent van Gogh, October 1883

---

Boerderij – Vincent van Gogh, oktober 1883

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Drenthe

Farmhouse – Vincent van Gogh, October 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: potlood, aquarel, pen en inkt, op papier, 35,5 cm x 44,6 cm
Afmetingen: 35,5 cm x 44,6 cm

Weaver – Vincent van Gogh, December 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: potlood, krijt, pen en penseel en inkt, verf, op papier
Afmetingen: 21,3 cm x 34,8 cm

Weaver – Vincent van Gogh, December 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: potlood, pen en inkt, op papier
Afmetingen: 27,2 cm x 40,3 cm

Weaver – Vincent van Gogh, December 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: potlood, aquarel, pen en inkt en aquarel, op papier
Afmetingen: 32,5 cm x 45,2 cm

Weaver – Vincent van Gogh, December 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 26 cm x 21 cm
JH 1122, F 454

Weaver – Vincent van Gogh December 1883

---

Groep boerderijen – Vincent van Gogh, oktober 1883

Te zien in: Von der Heydt Museum, Wuppertal
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Drenthe

Group of Farmhouses – Vincent van Gogh, October 1883

---

Twee Vrouwen in de Moor – Vincent van Gogh, oktober 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nieuw-Amsterdam
Afmetingen: 27,8 x 36,5 cm

Two Women in the Moor – Vincent van Gogh, October 1883

---

Ophaalbrug in Nieuw-Amsterdam – Vincent van Gogh, november 1883

Te zien in: Groninger Museum, Groningen
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Drenthe
Materiaal: aquarel op papier
Afmetingen: 40,3 × 82,2 cm

Vincent schrijft over de ophaalbrug in een brief aan zijn broer Theo van Gogh gedateerd op 12 of 13 oktober 1883:

Ik heb nu een redelijk groote kamer waar een kagchel gezet is, waar toevalligerwijs een klein balcon aan is. Van waar ik reeds de heide met de keeten zien kan. Verder zie ik op een heel curieuse ophaalbrug.

Deze Veenbrug ligt er vandaag de dag als een stille getuige van een voortdurend veranderend landschap. Waar Van Gogh ooit zijn ezel neerzette, overspant nu een ijzeren ophaalbrug het water van de Verlengde Hoogeveense Vaart. Rond 1860 verrijst hier de eerste houten ophaalbrug, eenvoudig, functioneel, over het pas voltooide kanaal. Men noemt haar de Veenbrug, omdat aan de overkant het oneindige veen begint: het ruige Zuidoost-Drenthe waar de aarde nog zompig ademt en waar turfstekers hun dagen slijten in mist en modder.

Tegen 1915 verdwijnt de oude brug; een ijzeren draaibrug komt ervoor in de plaats, symbool van een nieuwe tijd waarin techniek het wint van traditie. Midden jaren vijftig volgt nog eens een metamorfose: de huidige stalen ophaalbrug wordt gebouwd, iets verder naar het oosten, waardoor zij niet langer precies tegenover het vroegere Logement Scholte staat, het etablissement dat Van Gogh ooit schilderde en waar hij wellicht een maaltijd gebruikte of zijn pijp aanstak na een dag in het veld.

Drawbridge in Nieuw-Amsterdam – Vincent van Gogh, November 1883

---

Boerderij met stapels turf – Vincent van Gogh, november 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nieuw-Amsterdam
Materiaal: olieverf op canvas
Afmetingen: 37,5 x 55 cm
JH 421, F 22

Farm with Stacks of Peat – Vincent van Gogh, November 1883

---

Wever – Vincent van Gogh, december 1883

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Afmetingen: 26 cm x 21 cm
JH 1122, F 454

Weaver – Vincent van Gogh, December 1883

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 38,8 x 31,3 cm
JH 716, F F70 a

Head of a Woman – Vincent van Gogh

---

Hout verkoop – Vincent van Gogh, januari 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
afmetingen: 34,9 × 44,8 cm

Lumber Sale – Vincent van Gogh, January 1884

---

Drie wandelende houthakkers – Vincent van Gogh, januari 1884

Te zien in: Cincinnati Art Museum, Cincinnati
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36 x 25 cm

Three Woodcutters Walkding – Vincent van Gogh, January 1884

---

Wever met gezicht naar rechts – Vincent van Gogh, januari 1884

Privécollectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 48 x 46 cm
JH 450, F 26

Weaver Facing Right (Half-Figure) – Vincent van Gogh, January 1884

---

Wever met gezicht naar rechts – Vincent van Gogh, 24 januari 1884

Te zien in: Kuboso Memorial Museum of Arts, Izumi
Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
JH 449, F 1119

Weaver Facing Right, Interior with One Window and High Chair – Vincent van Gogh, January 24 1884

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43,5 x 36,2 cm
JH 782, F 388r

Head of a Woman – Vincent van Gogh, May 1885

---

Gemeente verlaat de Hervormde Kerk te Nuenen – Vincent van Gogh, januari – februari 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,3 x 32,1 cm
JH 521, F 25

Het is januari 1884. In Nuenen is het ijzig koud. De lucht is grijs, de grond zwaar van klei. Aan de rand van het dorp staat een eenvoudig kerkje, niet groter dan een boerenhoeve, met een lage toren en een haag eromheen. Zijn moeder, bedlegerig door een gebroken been, kijkt dagelijks uit op het kerkje. En om haar te troosten, besluit hij het te schilderen.

“Ik heb voor moeder een klein schilderijtje gemaakt van het kerkje hier, met het pad ernaartoe en een paar kale bomen,” schrijft hij aan zijn broer Theo. “Ze heeft er plezier van — het is iets van haar eigen wereld.”

Een zoon die kijkt, maar niet meer gelooft

Het doek is klein, 41 bij 32 centimeter, en toont de kerk in winterlicht. De bomen zijn kaal, het landschap leeg. In de eerste versie voegt Vincent een eenzame boer met een spade toe, als symbool van arbeid en aarde. Maar later, in 1885, verandert alles. Zijn vader sterft plotseling in maart van dat jaar, tijdens een wandeling in de tuin. In de maanden erna pakt Vincent het schilderijtje opnieuw ter hand. De spittende boer verdwijnt. In plaats daarvan verschijnt een stoet kerkgangers: vrouwen in zwarte kleren, een rouwstoet van eenvoudige mensen. De kale bomen krijgen voorzichtig blad, alsof het voorjaar terugkeert — maar het is een voorjaar vol herinnering.

“’t Was een zwaar verlies voor moeder,” schrijft hij. “Ik ben bezig iets te maken dat haar troost kan geven — een herinnering aan vader, aan de zondagen dat hij voorging.”

De kerk is niet langer een gebouw. Ze wordt een herinnering aan geloof, gezin, verlies.

Geloof, verlies en verzoening

Vincent heeft zich innerlijk al lang losgemaakt van de kerk. De zoon van de dominee is niet langer een gelovige in woorden, maar in gebaren, in de mens zelf. En toch keert hij in dit werk terug naar zijn oorsprong. Hij schildert het niet met spot of afstand, maar met eerbied, de sobere eerbied van iemand die weet wat het is om te geloven, ook al gelooft hij niet meer.

“Men moet niet zoeken naar het mooie,” schrijft hij in die tijd, “maar naar het ware. Het geloof leeft niet in de preek, maar in de arbeid, in de eenvoud van het leven.”

De vrouwen in het zwart lijken evenveel deel van het landschap als de bomen. Hun rouw is verstild, maar tastbaar. Alles ademt het besef van vergankelijkheid. De aarde, de lucht, het gebouw — het zijn vormen van hetzelfde bestaan, het ene gedragen door het andere.

De roof en de terugkeer

Op 7 december 2002 wordt het schilderij gestolen uit het Van Gogh Museum in Amsterdam. Het verdwijnt samen met Strand bij Scheveningen bij stormachtig weer. De roof duurt slechts enkele minuten; het alarm loeit, maar de daders ontsnappen via het dak.

Jarenlang blijft het spoor dood. Men vreest dat het doek verloren is gegaan. Pas in januari 2016, dertien jaar later, duikt het op in Italië, in een huis bij Napels. De Guardia di Finanza vindt het tussen dozen en doeken van een drugsorganisatie. Zonder lijst, maar ongeschonden. In maart 2017 keert het terug naar Amsterdam, thuis, opnieuw. De dader blijkt ‘Okkie’ Durham, de link vertelt zijn verhaal.

“Wat men schilderen moet,” schreef hij ooit, “is het leven zelf — niet zoals men het droomt, maar zoals men het ziet.”

Congregation Leaving the Reformed Church in Nuenen – Vincent van Gogh, January – February 1884

---

Stilleven met aardewerk en flessen – Vincent van Gogh, september – midden oktober 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 50 cm
JH 538, F 53

Still Life with Earthenware and Bottles – Vincent van Gogh, September / mid-October, 1885

---

Hoofd van een man – Vincent van Gogh, november januari 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37,7 x 29,5 cm
JH 558, F 164

Head of a Man – Vincent van Gogh, November / January, 1884-85

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, november -/ januari 1884-85

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 33,3 cm
JH 569, F 156

Head of a Woman – Vincent van Gogh, November / January 1884-85

---

De Oude Toren van Nuenen met een ploeger – Vincent van Gogh, februari 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 34,5 x 42 cm

Meer info: https://krollermuller.nl/vincent-van-gogh-de-oude-toren-van-nuenen

The Old Tower at Nuenen with a Ploughman – Vincent van Gogh, February 1884

---

Wever naar rechts gericht – Vincent van Gogh, februari 1884

Te zien in: Louvre, Paris
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,8 x 45,1 cm
JH 451 F 1108

Weaver Facing Right – Vincent van Gogh February 1884

---

Wever naar rechts gericht – Vincent van Gogh, februari 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37 x 45 cm
JH 457, F 162

Weaver Facing Right – Vincent van Gogh February 1884

---

Wever naar links met spinnewiel – Vincent van Gogh, maart 1884

Te zien in: Museum of Fine Arts, Boston
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Wever die draden rangschikt – Vincent van Gogh, april-mei 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: olieverf op doek op paneel
Afmetingen: 41 x 57 cm
JH 478, F 35

Weaver Arranging Threads – Vincent van Gogh, April / May 1884

---

Landschap met knotwilgen – Vincent van Gogh, april 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43 x 58 cm

Landscape with Pollard Willows – Vincent van Gogh, April 1884

---

De Oude Kerktoren te Nuenen – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Foundation E.G. Bührle, Zürich
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47,5 x 55 cm
JH 490, F 88

The Old Church Tower at Nuenen – Vincent van Gogh, May 1884

---

De Pastorietuin te Nuenen in het voorjaar – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Groninger Museum, Groningen
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 25 x 57 cm
JH 484, F 185

Het schilderij De Pastorietuin te Nuenen is in maart 2020 gestolen uit Museum Singer Laren, dat het in bruikleen had van het Groninger Museum. De verzekeraar heeft na de diefstal het bedrag in september 2023 van de waarde uitgekeerd en is daarmee formeel eigenaar van het schilderij geworden.

De waarde van het schilderij wordt geschat op 3 tot 6 miljoen euro. Het Groninger Museum heeft het recht op de eerste aankoop.

Voor de diefstal is Nils M. in juli 2022 in hoger beroep veroordeeld tot acht jaar celstraf. Hij is ook veroordeeld voor het stelen van het doek Twee lachende jongens met bierkruik van Frans Hals bij Museum Hofje van Mevrouw van Aerden in Leerdam.

M. heeft een lang strafblad met onder meer een veroordeling voor een kunstroof uit een museum in Gouda. De 59-jarige M. werd door de rechtbank omschreven als een ‘onverbeterlijke, berekenende crimineel’ die het culturele erfgoed ‘slechts met oog voor zijn eigen materiële belang’ had gestolen.

The Parsonage Garden at Nuenen – Vincent van Gogh, May 1884

---

Weefgetouw met wever – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 70 x 85 cm
JH 479, F 30

Loom with Weaver – Vincent van Gogh, May 1884

---

Collse watermolen / Watermolen bij Kollen bij Nuenen – Vincent van Gogh, mei 1884

17 mei 1884 – eind mei 1844

Te zien in: Noordbrabants Museum, ‘s-Hertogenbosch
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Vincent schrijft over het werk in een brief aan Anton van Rappard gedateerd op 29 mei 1884:

Sedert Uw vertrek heb ik gewerkt aan een Watermolen – die waar ik naar vroeg in dat herbergje aan ’t station waar we zaten te praten met dien man van wien ik U vertelde dat hij scheen te laboreeren aan een chronisch gebrek aan kleingeld in zijn zak.– ’t Is een dito geval als de twee andere watermolens die we zamen bezochten doch met twee roode daken en dat men vlak van voren ziet – met populieren er om heen.

---

De oude toren van Nuenen met wandelende mensen – Vincent van Gogh, mei 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: Olieverf op doek op paneel
Afmetingen: 33,5 x 44 cm
JH 458, F 184

The Old Tower of Nuenen with People Walking – Vincent van Gogh, May 1884

---

Wever die zich voor een weefgetouw bevindt – Vincent van Gogh, mei 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 55 x 79 cm
JH 489, F 33

Weaver Standing in Front of a Loom – Vincent van Gogh, May 1884

---

Wever die zich voor een weefgetouw bevindt – Vincent van Gogh, mei 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 19 x 41 cm
JH 480, F 32

Weaver Standing in front of a loom – Vincent van Gogh, may 1884

---

Vrouw afgehaspeld garen – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen:
JH 495, F 68

Woman reeling yarn – Vincent van Gogh, may 1884

---

Man wind garen op – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44,8 × 35,4 cm
JH 487, F 1140

Man Winding Yarn – Vincent van Gogh, May 1884

---

Wever, draden schikken – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Vrouw dit garen haspelt – Vincent van Gogh, mei 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen:
JH 495, F 68

Woman reeling yarn – Vincent van Gogh, may 1884

---

Dorp bij zonsondergang – Vincent van Gogh, zomer 1884

Te zien in: Rijksmuseum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 57 x 82 cm

Village at Sunset – Vincent van Gogh, Summer 1884

---

Kar met zwarte os – Vincent van Gogh, juli 1884

Te zien in: Portland Art Museum
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Kar met roodbonte Os – Vincent van Gogh, juli 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Wever, interieur met drie kleine ramen / Weefgetouw met wever – Vincent van Gogh, juni / juli 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: Olieverf op doek
Afmetingen: 61 x 93 cm
JH 449, F 1119

Clair-obscur in het atelier van de wever

In Weefgetouw met wever vangt Van Gogh het spel van licht en schaduw op meesterlijke wijze. In een brief aan zijn broer Theo noemt hij het “een interieur met drie raampjes die uitzien op het geelachtig groen, dat contrasteert met het blauw van het goed dat op het getouw wordt geweven en de kiel van de wever, die weer een ander blauw heeft.” Het zachte licht dat de werkplaats binnendringt, roept bij Van Gogh associaties op met het clair-obscur van Rembrandt — het dramatische samenspel van licht en donker.

Een harmonie van kleuren en materialen

De schildering biedt een subtiel spel van kleurcontrasten. Het blauw van de kleding en het textiel wisselt af met het groen van het landschap buiten de ramen. Tussen deze kleurvelden doemt het weefgetouw op: een zwaar houten gevaarte dat Van Gogh zelf een “houten monster” noemt. De donkere, warme bruintinten van het hout contrasteren met het licht van buiten en benadrukken het besloten karakter van het interieur.

De concentratie van de ambachtsman

Van Gogh beeldt de wever af in een geconcentreerde, kenmerkende werkhouding. Met gestrekte linkerarm drukt hij het riet tegen de stof, terwijl zijn rechterarm omhoog reikt om de schietspoel te bedienen. Het is een verstilde momentopname van ambacht en toewijding, gevangen in het mysterieuze licht van een eenvoudige werkplaats.

Weaver, Interior with Three Small Windows – Vincent van Gogh, June / July 1884

---

Wever, van voren gezien – Vincent van Gogh, juli 1884

Te zien in: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47 x 61,3 cm

Weaver, Seen from the Front – Vincent van Gogh, July 1884

---

Wever, dicht bij een open raam – Vincent van Gogh, juli 1884

Te zien in: Neue Pinakothek, München
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 67,7 x 93,2 cm
JH 500, F 24

Weaver, Near an Open Windows – Vincent van Gogh, July 1884

---

De oude toren in de velden – Vincent van Gogh, juli 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35 x 47 cm

The Old Tower in the Fields – Vincent van Gogh, July 1884

---

Boeren die aardappelen planten – Vincent van Gogh, augustus-september 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Farmers Planting Potatoes – Vincent van Gogh, August-September 1884

---

Hout verzamelaar, figuurstudie – Vincent van Gogh, augustus 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
JH 515, F 1081

Wood Gatherer, Figure Study, August 1884

---

Herder met een kudde schapen – Vincent van Gogh, september 1884

Te zien in: Museo Soumaya, Mexico City
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 67 x 126 cm

Shepherd with a Flock of Sheep – Vincent van Gogh, September 1884

---

Houtverzamelaars in de sneeuw – Vincent van Gogh, september 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 67 x 126 cm

Wood Gatherers in the Snow – Vincent van Gogh, September 1884

---

Aardappelen planten – Vincent van Gogh, september 1884

Te zien in: Von der Heydt Museum, Wuppertal
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 70,5 x 170 cm

Potato Planting – Vincent van Gogh, December 1884

---

Hoofd van een boer met pet – Vincent van Gogh, december 1884

Te zien in: Art Gallery of New South Wales, Sydney
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39,4 x 30,2 cm

Head of a Peasant with Cap – Vincent van Gogh, December 1884

---

Avenue van populieren bij zonsondergang – Vincent van Gogh, oktober 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Boerin, zittend met witte muts – Vincent van Gogh, december 1884

Te zien in: Morohashi Museum of Modern Art, Kitashiobara
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36 x 26 cm
JH 546, F 143

Peasant Woman, Seated with White Cap – Vincent van Gogh, december 1884

---

Boerin, hoofd – Vincent van Gogh, december 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: JH 588, F 1194

Peasant Woman, Head – Vincent van Gogh, December 1884

---

Hoofd van een oude boerin met witte muts – Vincent van Gogh, december 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36,5 x 29,5 cm
JH 551, F 146

Head of an Old Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh, December 1884

---

Hoofd van een boerin – Vincent van Gogh, december 1884

Privé collectie, Californië
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 32,5 cm
JH 785, F 86

Head of a Peasant Woman – Vincent van Gogh, December 1884

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, december 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35 x 26 cm
JH 548, F 136 a

Head of a Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh December 1884

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, december 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40,5 x 30,5 cm
JH 561, F 144

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh, December 1884

---

Populierenlaan in de herfst – Vincent van Gogh, oktober 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Hoofd van een boerin met muts – Vincent van Gogh, december 1884

Te zien in: Saint Louis Art Museum, St. Louis
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43,5 x 37 cm
JH 565, F 146a

Head of a peasant woman with cap – Vincent van Gogh, december 1884

---

Vaas met Judaspenningen – Vincent van Gogh, herfst / winter 1884-85

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42.7 x 31.7 cm.
JH 542, F 76

Vase with honesty – Vincent van Gogh, autumn / winter, 1884-85

---

Avenue van populieren in de herfst – Vincent van Gogh, eind oktober 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: Olieverf op doek op paneel
Afmetingen: 99 x 66 cm
JH 522, F 122

Avenue of Poplars in Autumn – Vincent van Gogh, Late October 1884

---

Hoofd van een oude boerin met witte muts – Vincent van Gogh, december 1884

Te zien in: Von der Heydt Museum, Wuppertal
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33 x 26 cm
JH 550, F 75

Head of an old peasant woman with white cap – Vincent van Gogh, december 1884

---

Stilleven met klompen en potten – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Centraal Museum, Utrecht
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 54 cm
JH 536, F 54

Still Life with Clogs and Pots – Vincent van Gogh November 1884

---

Stilleven met vier stenen flessen, kolf en witte kop – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33 x 41 cm

Still Life with Four Stone Bottles, Flask and White Cup – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met koffiemolen, pijp en kan – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 34 x 43 cm
JH 535, F 52

Still Life with Coffee Mill, Pipe Case and Jug – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met potten en flessen – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Kunstmuseum Den Haag, The Hague
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Still Life with Pots, Jar and Bottles – Vincent van Gogh, November 1884

---

Watermolen te Gennep – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 85 x 151 cm

Watermolen bij Gennep is het onderwerp en de titel van drie olieverfschilderijen en een aquarel gemaakt in 1884 door Vincent van Gogh. De Watermolen van Gennep is gelegen in Gennep, tegenwoordig een wijk van Eindhoven (niet te verwarren met de stad Gennep in Limburg).

Van Gogh schilderde Watermolen in Gennep in november 1884. Hij schreef aan zijn broer Theo: ‘Gisteren heb ik die studie van de watermolen in Gennep mee naar huis genomen, die ik met veel plezier heb geschilderd en die me een nieuw exemplaar heeft opgeleverd. vriend in Eindhoven [Anton Kerssemakers], die hartstochtelijk wil leren schilderen, en bij wie ik op bezoek ben geweest, waarna we meteen aan de slag zijn gegaan.’ Van Gogh maakte half november 1884 ook een aquarel van de Watermolen in Gennep.

Water Mill at Gennep – Vincent van Gogh, November 1884

---

Watermolen te Gennep – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Noordbrabants Museum, ‘s-Hertogenbosch
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 60 x 78,5 cm

Water Mill at Gennep – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met aardewerk en twee flessen – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Norton Simon Museum, Pasadena
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Watermolen te Gennep – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Onbekend
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 75 x 100 cm
JH 523 F 1144a

Water Mill at Gennep – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met vijf flessen – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Österreichische Galerie Belvedere, Vienna
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 46,5 x 56 cm

Still Life with Five Bottles – Vincent van Gogh, november 1884

---

Stilleven met flessen en een kaurischelp – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Watermolen bij Opwetten – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 45 x 58 cm
Website: www..dewatermolenvanopwetten.nl

Water Mill at Opwetten – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met aardewerk, bierglas en fles – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31 x 41 cm

Still Life with Pottery, Beer Glass and Bottle – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met twee zakken en een fles – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,7 x 42 cm

Still Life with Two Sacks and a Bottle – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met penselen in een pot – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,5 x 41,5 cm

Still Life with Paintbrushes in a Pot – Vincent van Gogh, November 1884

---

Vaas met dode Bladeren – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,5 x 31 cm
JH 541 F 200

Vase with Dead Leaves – Vincent van Gogh, November 1884

---

Watermolen te Gennep – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 75 x 100 cm
JH 523 F 1144a

Water Mill at Gennep – Vincent van Gogh, November 1884

---

Twee ratten – Vincent van Gogh, november 1884

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 29,5 x 41,5 cm

Two Rats – Vincent van Gogh, November 1884

---

Stilleven met twee zakken en een fles – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,7 x 42 cm

Still Life with Two Sacks and a Bottle – Vincent van Gogh, November 1884

---

Bierkroezen – Vincent van Gogh, november 1884

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37,5 x 55 cm
JH 534. F 49

Farm with Stacks of Peat – Vincent van Gogh, November 1884

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, november – mei 1884-85

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47,8 x 34,8 cm
NVT, F 159

Head of a Woman – Vincent van Gogh, November / May 1884-85

---

Vrouw naaien – Vincent van Gogh, 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: onbekend
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 38 x 30 cm
JH 627, F 65

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boerin – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Cincinnati Art Museum, Cincinnati
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37,5 x 24,5 cm
JH 585, F 135

Head of a Peasant Woman – Vincent van Gogh, January 1885

---

De oude begraafplaatstoren te Nuenen in de sneeuw – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Collection Niarchos
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 30 x 41,5 cm
JH 600, F 87

The Old Cemetery Tower at Nuenen in the Snow – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boer met pet – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Collection Niarchos
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35,5 x 26 cm
JH 583, F 169a

Head of a Peasant with Cap – Vincent van Gogh, January 1885

---

De Pastorietuin te Nuenen in de Sneeuw – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Hammer Museum, Los Angeles
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: olieverf op doek op paneel
Afmetingen: 51 x 77 cm
JH 603 F 194

The Parsonage Garden at Nuenen in the Snow – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boer met een pijp – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44 x 32 cm
JH 633, F 169

Head of a Peasant with a Pipe – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boerenvrouw met donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 26 x 20 cm
JH 649, F 151

Head of a Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boerin met bruine muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 30 cm
JH 608, F 154

Head of a Peasant Woman with Brownish Cap – Vincent van Gogh, january 1885

---

Hoofd van een boerin met een donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Head of a peasant woman with dark cap – Vincent van Gogh, january 1885

---

Hoofd van een Brabantse boerin met een donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36 x 25,5 cm
JH 587, F 153

Head of a Brabant peasant woman with dark cap – Vincent van Gogh, january 1885

---

Hoofd van een boerin – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: National Gallery, London
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 30,5 cm
JH 574, F 132

Head of a Peasant Woman – Vincent van Gogh, January 1885

---

De Pastorietuin te Nuenen in de Sneeuw – Vincent van Gogh, januari 1885

Te zien in: Norton Simon Museum, Pasadena
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 53 x 78 cm
JH 604, F 67

The Parsonage Garden at Nuenen in the Snow – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Museum of Fine Arts Bern
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 31,5 cm
JH 695, F 81

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 25 x 19 cm
JH 586, F 153a

Head of a Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh, January 1885

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Het oude station van Eindhoven – Vincent van Gogh, januari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 13,5 x 24 cm
JH 602, F 67a

The old station at Eindhoven – Vincent van Gogh, january 1885

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, januari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Schedel van een skelet met brandende sigaret – Vincent van Gogh, 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, februari 1885

Te zien in: Hecht Museum, Haifa
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 32 x 24,5 cm
JH 644, F 138

Head of a Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh, February 1885

---

Hoofd van een boerin met groenige kanten muts – Vincent van Gogh, februari – maart 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 38 x 28,5 cm
JH 648, F 74

Head of a Peasant Woman with Greenish Lace Cap – Vincent van Gogh, February – March 1885

---

Hoofd van een boer – Vincent van Gogh, februari – maart 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47 x 30 cm
JH 632, F 168

Head of a Peasant – Vincent van Gogh February – March 1885

---

Hoofd van een jonge boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, februari – maart 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39 x 26 cm
JH 650, F 150

Head of a Young Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh, February – March 1885

---

Boerin die de vloer aan het vegen is – Vincent van Gogh, februari – maart 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 27 cm
JH 656, F 152

Peasant Woman Sweeping the Floor – Vincent van Gogh, February – March 1885

---

Boerin die haar maaltijd eet – Vincent van Gogh, februari – maart 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 29 cm
JH 718, F 72

Peasant Woman Taking her Meal – Vincent van Gogh, February – March 1885

---

Boerenvrouw die aardappels schilt – Vincent van Gogh, februari 1885

Te zien in: Metropolitan Museum of Art, New York
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 31,5 cm
JH 654, F 365r

The Potato Peeler – Vincent van Gogh February 1885

---

Boer die een mand maakt – Vincent van Gogh, februari 1885

Te zien in: Musée des Beaux-Arts, La Chaux-de-Fonds
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 33 cm
JH 658, F 171

Peasant Making a Basket – Vincent van Gogh, february 1885

---

Boerin, zittend (halffiguur) – Vincent van Gogh, februari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 46 x 27 cm
JH 651, F 127

Peasant Woman, Seated (Half-Figure) – Vincent van Gogh, February 1885

---

Boerenvrouw die aardappels schilt – Vincent van Gogh, februari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43 x 31 cm
JH 653, F 145

Peasant Woman Peeling Potatoes – Vincent van Gogh, February 1885

---

Naaiende boerin – Vincent van Gogh, februari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42,5 x 33 cm
JH 655, F 126a

Peasant woman wewing – Vincent van Gogh, february 1885

---

Boer die een mand maakt – Vincent van Gogh, februari 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 33 cm
JH 657, F 171a

Peasant making a basket – Vincent van Gogh, february 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Foundation E.G. Bührle, Zürich
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 31,5 cm
JH 681, F 80

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Boer zit aan tafel – Vincent van Gogh, maart-april 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44 x 32,5 cm
JH 689, F 167

Peasant Sitting at Table – Vincent van Gogh, maart-april 1885

---

Hoofd van een boerin met witte Kap – Vincent van Gogh, maart – april 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44 x 36 cm
JH 693 F 85

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh, March / April 1885

---

Hoofd van een boerin met donkere muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Musée d’Orsay, Paris
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 38,5 x 26,5 cm
JH 684, F 134

Head of a Peasant Woman with Dark Cap – Vincent van Gogh, March 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Museum of Fine Arts Bern
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Boerenvrouw die zich binnenshuis bevindt – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: National Museum of Serbia, Belgrade
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 26 cm

Peasant Woman Standing Indoors – Vincent van Gogh, March 1885

---

Hoofd van een jonge boer met een pet – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Nelson-Atkins Museum of Art, Kansas City
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44,5 x 33,5 cm
JH 688, F 165

Head of a Young Peasant with a Peaked Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Gordina de Groot – Vincent van Gogh, maart / april 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,3 x 32,6 cm
JH 691, F 1668

Gordina de Groot is ook één van de afgebeelde figuren op De Aardappeleters en ze is zó vaak door Vincent van Gogh geportretteerd dat er in Nuenen werd gefluisterd dat de schilder haar zwanger had gemaakt.

‘Kop van een vrouw’

Het schilderij Kop van een vrouw zou een van de 40 schilderijen zijn die Van Gogh achterliet toen hij in november 1885 Nuenen verliet en naar Antwerpen vertrok.

Een timmerman zou de verzameling voor een gulden hebben verkocht aan een Bredase schroothandelaar.

Die verkocht het weer door aan de Rotterdamse kunsthandelaar Christiaan Oldenzeel, die de werken in 1903 vervolgens overdeed aan de Haagse bankier Henri Daniel Pierson, wiens familiebank uiteindelijk onderdeel werd van ABN Amro.

De familie Pierson had het werk vervolgens langdurig in bezit. Nu wordt het verkocht door achterkleinkinderen van Pierson, die in Zwitserland wonen.

Van Gogh heeft Sien minstens twintig keer geschilderd en dat leverde geroddel op in Nuenen, zo schreef hij in een brief aan zijn broer Theo. In september 1885 klaagde hij dat ‘ik de afgelopen twee weken erg veel last heb gehad van de eerwaarde heren pastoors’.

Van Gogh schilderde Kop van een vrouw in Nuenen, in 1884 of 1885. Het diende als voorstudie van De Aardappeleters, waarop vijf mensen in een boerensetting aan tafel zitten.

Geveild bij Christie’s

Dit schilderij van Vincent van Gogh is in Londen in februari 2023 geveild voor ruim 4,8 miljoen pond, oftewel 5,5 miljoen euro.

Veilinghuis Christie’s had vooraf ingezet op een opbrengst tussen de 1 en 2 miljoen pond. Er is niet bekendgemaakt wie de nieuwe eigenaar is. Tot nu toe bevond het schilderij zich in een Zwitserse privécollectie.

Het schilderij is afgehamerd op exact 4 miljoen pond, een bedrag dat met nakomende kosten opliep tot 4.842.000 pond:

Gordina de Groot, Head – Vincent van Gogh, March / April 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Noordbrabants Museum, ‘s-Hertogenbosch
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36 x 27 cm
JH 704, F 144 a

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Norton Simon Museum, Pasadena
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47 x 34,5m
JH 694, F 85 a

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Boerin met kind op schoot – Vincent van Gogh, maart 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43 x 34 cm

Peasant Woman with Child on Her Lap – Vincent van Gogh, March 1885

---

Boerin, gezien tegen het raam – Vincent van Gogh, maart 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 32 cm

Peasant Woman, Seen against the Window – Vincent van Gogh, March 1885

---

Hoofd van een boerin met bruine muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 30 cm
JH 683, F 136

Head of a Peasant Woman with Brownish Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

Boerin stopt kousen – Vincent van Gogh, maart 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 28,5 x 18,5 cm

Peasant Woman Darning Stockings – Vincent van Gogh, March 1885

---

Boerenvrouw zittend voor een open raam en aardappels schillend – Vincent van Gogh, maart 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36,5 x 25 cm
JH 717, F 73

Peasant Woman Seated before an Open Window Peeling Pototoes – Vincent van Gogh March 1885

---

Hoofd van een jonge boer met een pet – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Royal Museums of Fine Arts of Belgium, Brussels
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39 x 30,5 cm

Head of a Young Peasant in a Peaked Cap – Vincent van Gogh, March 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
42,2 x 34,8 cm
JH 682, F 80 a

Head of a Woman – Vincent van Gogh March 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42,7 x 33,5 cm
JH 692, F 130

Head of a Woman – Vincent van Gogh March 1885

---

Vrouw kronkelend garen – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40,5 x 31,7 cm
JH 698, F 36

Woman Winding Yarn – Vincent van Gogh, March 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43 x 30 cm
JH 722, F 160

Head of a Woman – Vincent van Gogh, March 1885

---

Spoelopwinder – Vincent van Gogh, maart – april 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 34 x 44,3 cm
JH 497, F 175

Bobbin Winder – Vincent van Gogh, March / April 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, maart 1885

Te zien in: Wood One Museum of Art, Hatsukaichi
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 35 cm
JH 685, F 131

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh March 1885

---

De Aardappeleters – Vincent van Gogh, april 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 72 x 93 cm
JH 734, F 78

Het is april 1885 in Nuenen. De dagen zijn nog kort, de lucht zwaar van regen. In een boerderij aan de rand van het dorp brandt een enkele olielamp zitten rond een houten tafel zitten vijf mensen, zwijgend, gebogen over een aardappels. Hun vingers, zwart van de aarde, gaan beginnen aan hun welverdiende maaltijd.  In een hoek van de kamer, half in het duister, zit een man te tekenen, Vincent van Gogh.

De slungelig, onhandig, met ogen die niets ontgaat Vincent is een vreemde in zijn eigen dorp. De boeren vinden hem vreemd, de kerk wantrouwt hem. Maar hij ziet iets wat niemand ziet: dat in deze grauwe ruimte, in dit schamele avondmaal, iets menselijks schuilt dat de beschaving is kwijtgeraakt. Hij wil de armoede niet mooier maken, maar eer aandoen.

Wekenlang werkt hij eraan. De lamp, de tafel, de handen, alles moet kloppen. “Ik heb willen tonen,” schrijft hij aan Theo, “dat deze mensen met dezelfde handen waarmee ze hun eten grijpen ook het land hebben omgespit.” Zijn verf is dik, zijn kleuren zijn donker. Het doek ruikt naar rook, naar aarde. En als hij eindelijk klaar is, kijkt hij lang. Vijf gezichten, vijf levens, een eeuwigheid van arbeid.

Conservator Helewise Berger van het Noordbrabants Museum: “Zijn aardappels zijn ‘boerengoud’: eenvoudig, no-nonsense, en ze hebben een duidelijke boodschap; Van Gogh vond diepe betekenis in hoe dicht de mens met de natuur samenleefde op het platteland.” (1)

De mensen in het dorp begrijpen er niets van. Ook Theo is niet enthousiast. Parijs wil kleur, moderniteit, licht, niet dit donkere boerenleven. Maar voor Vincent is dit het begin van iets groters. Hij heeft zijn onderwerp gevonden: de mens, in zijn eenvoud en waardigheid. In de schaduw van Nuenen gloeit al het licht van Arles.

De Aardappeleters in het Van Gogh Museum

Anderhalve eeuw later hangt De Aardappeleters in het Van Gogh Museum. De toeristen schuifelen voorbij, mobieltjes in de lucht. De geur van verf en zweet is verdwenen, de stilte van de kamer verbroken. Maar wie even blijft staan, en echt kijk, ziet nog steeds wat Vincent toen zag. Niet alleen vijf boeren rond een tafel, maar het hele verhaal van arbeid, armoede en trots.

Het schilderij is een venster naar een verdwenen wereld, een wereld van vroeger. In de gezichten schuilt iets wat in onze eeuw schaars is geworden: berusting, verbondenheid, een zekere nederigheid tegenover het leven zelf.

Van Gogh weet niet dat zijn Aardappeleters ooit duizenden mensen zou laten stilstaan. Hij wil slechts één ding: dat men zou voelen dat deze mensen leefden, echt leefden. En dat doen ze nog steeds, elke dag, in het de museumzaal, als een herinnering uit een andere tijd.

(1) Van Gogh en de aardappel: symbool van het Brabantse boerenleven, Historiek (online), 29 september 2025

The Potato Eaters – Vincent van Gogh, April 1885

---

Boer en boerin poten aardappelen – Vincent van Gogh, april 1885

Travail des champs

Te zien in: Kunsthaus Zürich
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33 x 41 cm
JH 727, F 129a

Het is april 1885. De wind jaagt over de kale velden rond Nuenen. De lucht is zwaar, grauw, soms breekt er even een strook licht door. Op het land buigt een boer zich voorover, een vrouw naast hem. Ze planten aardappelen, zoals de dat al generaties lang doen. Iets verderop, met een schetsboek in de hand, staat Vincent. Hij is mager, zijn jas te dun voor de kou, maar in zijn ogen brandt een intensiteit die niemand in het dorp begrijpt. De boeren kijken soms even op, maar laten hem maar gaan. Ze begrijpen niet wat hij daar zoekt, die zoon van de dominee die liever tekent dan bidt.

Wat hij ziet, is niet alleen arbeid. Het is de aarde zelf die ademt. In de gebogen ruggen, in de bewegingen herkent hij iets dat groter is dan armoede of noodzaak. Het is de cyclus van het leven, zaaien, oogsten, sterven, herbeginnen, en hij wil het schilderen zoals het is: ruw, eerlijk, zonder opsmuk. In zijn atelier, de schuur achter het ouderlijk huis, werkt hij aan het doek dat later de titel Travail des champs krijgt, Boer en boerin poten aardappelen. De verf is dik, de kleuren zijn aarde zelf: bruin, oker, grauwgroen. De lucht is zwaar, het licht gedempt. Er is niets sentimenteels, niets idyllisch. En dat is juist de kracht.

Het boerenwerk is voor mij iets verhevens

Vincent schrijft in een brief aan zijn broer Theo:

Het boerenwerk is voor mij iets verhevens. Hun gebogen houdingen zijn als beelden uit een kathedraal.

Hij schildert hen niet als slachtoffers, maar als mensen die één zijn met de grond die hen voedt. De vrouw, lijkt evenveel deel van het veld als de zaaigoed dat ze in de voren legt. De man, met zijn grauwe pet, beweegt als in een ritueel — oud, eenvoudig, vol ernst.

Het doek komt niet in een salon terecht. Het blijft in stilte bestaan, jarenlang ongezien. Pas decennia later, als men in Zürich het schilderij ophangt, zal men de kracht van dat moment voelen: de verbondenheid van mens en aarde, het ritme van de seizoenen dat in verf is vastgelegd.

Peasant and Peasant Woman Planting Potatoes – Vincent van Gogh, april 1885

---

Landschap met kerk en huizen – Vincent van Gogh, april 1885

Te zien in: Los Angeles County Museum of Art, Los Angeles
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 22 x 37 cm
JH 761, F 185 a

Landscape with Church and Houses – Vincent van Gogh, April 1885

---

Twee handen – Vincent van Gogh, april 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 29,5 x 19 cm

Two Hands

---

Stilleven met koperen koffiepot en twee witte kommen – Vincent van Gogh, april 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 23 x 34 cm
JH 738, F 202

Still Life with Copper Coffeepot and Two White Bowls – Vincent van Gogh, April 1885

---

Landschap bij zonsondergang – Vincent van Gogh, april 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 27,5 x 41,5 cm
JH 763, F 79

Landscape at Sunset – Vincent van Gogh, April 1885

---

Hoofd van een boerin met witte muts – Vincent van Gogh, april 1885

Te zien in: Scottish National Gallery, Edinburgh
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: Olieverf op doek op karton
Afmetingen: 47,5 x 35,5 cm
JH 745, F 140

Head of a Peasant Woman with White Cap – Vincent van Gogh, April 1885

---

Avondlandschap – Vincent van Gogh, april 1885

Te zien in: Thyssen-Bornemisza Museum, Madrid
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35 x 43 cm
JH 762, F 191

Evening Landscape – Vincent van Gogh, April 1885

---

De Aardappeleters – Vincent van Gogh, april 1885

Studie
Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33,5 x 44,4 cm
JH 686, F 77r

Study for the Potato Eaters – Vincent van Gogh, April 1885

---

De Aardappeleters – Vincent van Gogh, april 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 82 x 114 cm
JH 764, F 82

The Potato Eaters – Vincent van Gogh, April 1885

---

Hoofd van een boerin – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Hoofd van een boerin in een groene sjaal – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Museum of Fine Arts of Lyon
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 45 x 35 cm
JH 787, F 155

Head of a Peasant Woman in a Green Shawl – Vincent van Gogh, May 1885

---

Gordina de Groot, hoofd – Vincent van Gogh, mei 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,3 x 32,6 cm
JH 691, F 1668

Gordina de Groot, Head – Vincent van Gogh, March 1885

---

Verkoop van bouwafval – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 38 cm x 55,4 cm
JH 770, 1230

‘De oude toren in de velden wordt afgebroken. Er was een verkoop van houtwerk en leien en oud ijzer, waaronder het kruis. Ik heb er een aquarel van gemaakt’, schrijft Vincent aan Theo vanuit het Noord-Brabantse Nuenen.

We zien de openbare verkoop gehouden van de materialen van de sloop van de plaatselijke kerktoren. Het ijzeren kruis uit de kerktoren, oorspronkelijk aangekocht door de burgemeester zelf, ligt rechts op de grond. Ook de burgemeester zelf, Jan van Hombergh, staat op de foto. Hij staat met zijn hoge hoed naast de deuropening. De man in uniform is agent Johannes Biemans.

Sale of Building Scrap Waterverf – Vincent van Gogh, May 1885

---

Gordina de Groot – Vincent van Gogh, mei 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 34,5 cm
JH 783, F 141

Vincent van Gogh schilderde in december 1884 het portret van Gordina de Groot (1855-1927). Ze was op dat moment zijn Dulcinea, de denkbeeldige schone beminde van Don Quichot, gebruikt voor iemands heimelijke of onbereikbare beminde, volgens zijn vriend Anton Kerssemakers.

Vincent zou haar minstens 24 keer tekenen en schilderen als zijn favoriete model. Ook zij heeft in Nuenen een straatnaam gekregen, Sien de Grootstraat.

Gordina de Groot – Vincent van Gogh, May 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, maart / mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42,2 x 34,5 cm
JH 725, F 269 r

Head of a woman – Vincent van Gogh, march / may 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Oude Kerktoren te Nuenen (‘Het Boerenkerkhof’) – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 65 x 88 cm
JH 772, F 84

Old Church Tower at Nuenen (‘The Peasants’ Churchyard’) – Vincent van Gogh May 1885

---

Het huisje – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 65,7 x 79,3 cm
JH 777, F 83

The Cottage – Vincent van Gogh May 1885

---

Hoofd van een vrouw – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43,8 x 30 cm
JH 724, F 69

Head of a Woman – Vincent van Gogh, May 1885

---

Hoofd van een man – Vincent van Gogh, mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37,7 x 29,5 cm
JH 558, F 164

Head of a Man – Vincent van Gogh, May 1885

---

Vrouw met een rouwsjaal – Vincent van Gogh, maart – mei 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 45,5 x 33 cm
JH 788, F 161

Woman with a Mourning Shawl – Vincent van Gogh, March – May 1885

---

Boerenvrouw gravend voor haar huisje – Vincent van Gogh, juni 1885

Te zien in: Art Institute of Chicago
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,3 x 42 cm

Peasant Woman Digging in Front Her Cottage – Vincent van Gogh, June 1885

---

Boerin kokend bij een open haard – Vincent van Gogh, juni 1885

Te zien in: Metropolitan Museum of Art, New York
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44 x 38 cm
JH 799, F 176

Peasant Woman Cooking by a Fireplace – Vincent van Gogh, June 1885

---

Boerin bij de open haard – Vincent van Gogh, juni 1885

Te zien in: Musée d’Orsay, Parijs
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 29,5 x 40 cm
JH 792, F 158

Peasant Woman by the Fireplace – Vincent van Gogh, June 1885

---

Boerenvrouw zittend op een stoel – Vincent van Gogh, juni 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: olieverf op paneel
Afmetingen: 34 x 26 cm
JH 800, F 126

Peasant Woman Sitting on a Chair – Vincent van Gogh, June 1885

---

Huisje met bomen – Vincent van Gogh, juni 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 44 x 59,5 cm
JH 810, F 92

Cottage with Trees – Vincent van Gogh, June 1885

---

Huisje met bomen en boerin – Vincent van Gogh, juni 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47,5 x 46 cm
JH 808, F 187

Cottage with Trees and Peasant Woman – Vincent van Gogh, June 1885

---

Huisje – Vincent van Gogh, juni 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35,5 x 67 cm
JH 809, F 91

Cottage – Vincent van Gogh June 1885

---

Huisje met Bomen – Vincent van Gogh, juni – juli 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Huisje met bomen – Vincent van Gogh, juni 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 22,5 x 34 cm
JH 806, F 92a

Cottage with Trees – Vincent van Gogh June, 1885

---

Plattelandshuisje en vrouw met geit – Vincent van Gogh, juni – juli 1885

Te zien in: Städel Museum, Frankfurt
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 60 x 85 cm
JH 823, F 90

Cottage and Woman with Goat – Vincent van Gogh, June – July 1885

---

Huisje met boerin die graaft – Vincent van Gogh, juni 1885

Te zien in: Tokyo Fuji Art Museum, Tokyo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 30,5 x 40 cm
JH 803, F 89

Cottage with Peasant Woman Digging – Vincent van Gogh June 1885

---

Huisje met Bomen – Vincent van Gogh, juni 1885

Te zien in: Wallraf–Richartz Museum, Cologne
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 32 x 46 cm
JH 805, F 93

Cottage with Trees – Vincent van Gogh, June 1885

---

Boerenvrouw aan het graven – Vincent van Gogh, juli 1885

Te zien in: Art Gallery of Ontario, Toronto
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,5 x 32 cm

Peasant Woman Digging – Vincent van Gogh, July 1885

---

Gravende boer – Vincent van Gogh, juli – augustus 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 45,5 x 31,5 cm
JH 850, F 166

Peasant Digging – Vincent van Gogh, July – August 1885

---

Huisje met boer die naar huis komt – Vincent van Gogh, juli 1885

Te zien in: Museo Soumaya, Mexico City
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 63,5 x 76 cm
JH 824 F 170

Cottage with Peasant Coming Home – Vincent van Gogh, July 1885

---

Boerenvrouw aan het graven – Vincent van Gogh, juli – augustus 1885

Te zien in: Noordbrabants Museum, ‘s-Hertogenbosch
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 37,5 x 25,7 cm
JH 893, F 94

Peasant Woman Digging – Vincent van Gogh, July – August 1885

---

Huisje met vervallen schuur en bukkende vrouw – Vincent van Gogh, juli 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 62 x 113 cm
JH 825 F 1669

Cottage with Decrepit Barn and Stooping Woman – Vincent van Gogh, July 1885

---

Twee boerenvrouwen aan het graven – Vincent van Gogh, juli 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39 x 55 cm

Two Peasant Women Digging – Vincent van Gogh, july 1885

---

Boerenvrouw aan het graven – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Barber Institute of Fine Arts, Birmingham
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 32 cm

In dergelijke werken gebruikt hij een palet van grauwe aardekleuren die ver verwijderd zijn van de levendige contrasterende pigmenten van zijn latere radicale schilderijen.

In juli 1885 schrijft hij aan zijn broer over een ‘vrouw … van voren gezien, haar hoofd bijna op de grond, wortelen aan het graven’. ‘Ik kijk al meer dan anderhalf jaar naar die boerenfiguren’, voegt hij eraan toe, ‘om hun karakter te vatten’.

De kunstenaar is ervan overtuigd dat hij ‘betere resultaten behaalde door ze in hun ruwheid te schilderen dan door ze een conventionele charme te geven’.

Peasant Woman Digging – Vincent van Gogh, augustus 1885

---

Boer en boerin aan het graven – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
JH 874, F 1299

Peasant Man and Woman, Digging – Vincent van Gogh, August 1885

---

Twee boerinnen die naar aardappelen graven – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,5 x 42,5 cm

Two Peasant Women Digging Potatoes – Vincent van Gogh, August 1885

---

Tarweschoven in een veld – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40 x 30 cm
JH 914, F 193

Sheaves of Wheat in a Field – Vincent van Gogh, august 1885

---

Vrouw bij een haard – Vincent van Gogh, augustus 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen:
JH 895, F 1222

Woman by a Hearth – Vincent van Gogh, August 1885

---

Twee vrouwen praten met elkaar tijdens het graven – Vincent van Gogh, augustus 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: niet bekend
JH 877, F 1296

Two women talking to each other while digging – Vincent van Gogh, august 1885

---

Boerin die naar aardappelen graaft – Vincent van Gogh, augustus 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,5 x 38 cm
JH 901, F 98

Peasant Woman Raking – Vincent van Gogh August 1885

---

Boerenvrouw witwassen – Vincent van Gogh, augustus 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

h4>Boerin graaft naar aardappelen – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Materiaal: Olieverf op doek op paneel
Afmetingen: 31,5 cm x 38 cm

Tussen 1883 en 1885 werkt Van Gogh in de dorpen Nieuw-Amsterdam, Nederland en Nuenen, waar de arme grond het voor landarbeiders en kleine boeren bijna onmogelijk maakte om te overleven.

Geïnspireerd door Jean-François Millet , die hij zag als de ‘eeuwige meester’ van het boerengenre, zag Van Gogh de boeren als vrome mensen die veredeld waren door hun harde werk en schilderde hij ze af in verschillende van wat hij zijn ‘klompenwerken’ noemde.

Medio juli 1885 produceerde hij ‘zes of zo grote doeken’, waaronder De aardappeleters. Hij besloot toen om ‘voorlopig alleen kleine werken te maken’, waarmee hij figuurstudies bedoelt als Boerin graaft naar aardappelen.

Het werk was aanvankelijk eigendom van J. Willebeek le Mair en vervolgens van een niet nader genoemde eigenaar voordat het op een veiling is verkocht, waar de huidige eigenaar het kon kopen dankzij de bemiddeling van het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel.

De hoofdconservator van het museum, Walther Vanbeselaere, schreef dat het ‘het enige uitstekende werk uit Vincents donkere tijd in Nederland was dat nog in Vlaamse handen was (collectie van Roland Leten, Gent). Het enige Van Gogh in onze collectie, dankzij de lage prijs (300.000 francs) waartegen het werd geveild’.

Peasant Woman Digging Up Potatoes – Vincent van Gogh, August 1885

---

Vrouw met waterkoker bij de open haard – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Staatsgalerie Stuttgart
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen:
JH 896, F 1293

Woman with Kettle by the Fireplace – Vincent van Gogh, august 1885

---

Vrouw die aardappelen opgraaft – Vincent van Gogh, augustus 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,8 x 32,5 cm
JH 891, F 147

Woman Lifting Potatoes – Vincent van Gogh, August 1885

---

Stilleven met een aarden kom en peren – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Centraal Museum, Utrecht
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33 x 43,5 cm

Still Life with an Earthen Bowl and Pears – Vincent van Gogh, September 1885

---

Stilleven met aardewerk, fles en klompen – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Stilleven met strohoed – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 36,5 x 53,5 cm
JH 922, F 62

In november 1884 leert Van Gogh enkele vrienden uit Eindhoven, in de buurt van Nuenen, levenloze voorwerpen in olieverf schilderen. Van Gogh maakte in zijn opwinding een serie stillevens van flessen, schalen, containers en andere voorwerpen.

Stilleven met strohoed ontstond in deze periode in Nuenen. Hij schreef dat de schilderijen moeilijk te verkopen zouden zijn, maar omdat hij deze inspanning belangrijk vond, bleef hij tijdens de winter stilleven composities schilderen.

Still Life with Straw Hat – Vincent van Gogh September 1885

---

Stilleven met een mand appels en twee pompoenen – Vincent van Gogh, september-oktober 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 59 x 84,5 cm
JH 936, F 106

Still Life with a Basket of Apples, and Two Pumpkins – Vincent van Gogh, September / October 1885

---

Stilleven met drie vogelnesten – Vincent van Gogh, september-oktober 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33,5 x 50 cm

Still Life with Three Birds’ Nests – Vincent van Gogh, September / October, 1885

---

Stilleven met gemberpot en uien – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: McMaster Museum of Art, Hamilton
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39,3 x 49,6 cm

Still Life with Ginger Jar and Onions – Vincent van Gogh, September 1885

---

Stilleven met aardappelen – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 47 x 57 cm

Still Life with Potatoes – Vincent van Gogh, september 1885

---

Stilleven met twee potten en twee pompoenen – Vincent van Gogh, september 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 58 x 85 cm

Still Life with Two Jars and Two Pumpkins – Vincent van Gogh, September 1885

---

Stilleven met gemberpot en appels – Vincent van Gogh, september 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Stilleven met een mandje groenten – Vincent van Gogh, september 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen 35,5 x 45,5 cm
JH 929 F 212a

Still Life with a Basket of Vegetables – Vincent van Gogh, September 1885

---

Stilleven met een mand appels – Vincent van Gogh, september 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 30 x 47 cm
JH 935 F 115

Still Life with a Basket of Apples – Vincent van Gogh, September 1885

---

Stilleven met een mandje aardappelen, omringd door herfstbladeren en groenten – Vincent van Gogh, september 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afemtingen: 75 x 93 cm
JH 937, F 102

Still Life with a Basket of Potatoes, Surrounded by Autumn Leaves and Vegetables – Vincent van Gogh, September 1885

---

Een zondag in Eindhoven – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 20,8 x 29,5 cm
JH 958, F 1348

A Sunday in Eindhoven – Vincent van Gogh, september 1885

---

Stilleven met koperen ketel en kruik – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 65,5 x 80,5 cm

Still Life with Brass Cauldron and Jug – Vincent van Gogh, september 1885

---

Mandje Appels – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 40,5 x 60,4 cm
JH 930, F 99

Basket of Apples – Vincent van Gogh September 1885

---

Stilleven met groenten en fruit – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 32,3 x 43,2 cm

Still Life with Vegetables and Fruit – Vincent van Gogh, september 1885

---

Mandje Appels – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33,5 x 44 cm
JH 927, F 101

Basket of Apples – Vincent van Gogh September 1885

---

Mandje Aardappelen – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 50,8 x 66 cm
JH 934, F 116

Basket of Potatoes – Vincent van Gogh, September 1885

---

Mandje Aardappelen – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 65 x 78,5 cm
JH 933 F 107

Basket of Potatoes – Vincent van Gogh, September 1885

---

Mandje Aardappelen – Vincent van Gogh, september 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 45 x 60,5 cm
JH 931, F 100

Basket of Potatoes – Vincent van Gogh September 1885

---

Stilleven met vogelnesten – Vincent van Gogh, september-oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 39,3 x 46,5 cm

Still Life with Birds’ Nests – Vincent van Gogh, September / October 1885

---

Stilleven met vogelnesten – Vincent van Gogh, september-oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 31,4 x 43 cm

Still Life with Birds’ Nests – Vincent van Gogh, September / October 1885

---

De Pastorie te Nuenen – Vincent van Gogh, september-oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 33 x 43 cm

The Vicarage at Nuenen- Vincent van Gogh, September / October 1885

---

Herfstlandschap – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Fitzwilliam Museum, Cambridge
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 64,8 x 86,4 cm

Autumn Landscape – Vincent van Gogh, October 1885

---

Stilleven met drie vogelnesten – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 43 x 57 cm

Still Life with Three Birds’ Nests – Vincent van Gogh, October 1885

---

Stilleven met drie vogelnesten – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Kunstmuseum Den Haag, The Hague
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

---

Landweg met twee figuren – Vincent van Gogh, oktober 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 32 x 39,5 cm

Country Lane with Two Figures – Vincent van Gogh, October 1885

---

Gezicht op Amsterdam vanaf het Centraal Station – Vincent van Gogh, oktober 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 19 x 25,5 cm

View of Amsterdam from Central Station – Vincent van Gogh, October 1885

---

Gezicht op een stad met ophaalbrug – Vincent van Gogh, oktober 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 49,5 cm

View of a Town with Drawbridge – Vincent van Gogh, October 1885

---

De Ruijterkade te Amsterdam – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Amsterdam
Afmetingen: 20,3 x 27 cm

The De Ruijterkade in Amsterdam – Vincent van Gogh, October 1885

---

Herfstlandschap bij zonsondergang – Vincent van Gogh, oktober-november 1885

Te zien in: Centraal Museum, Utrecht
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 51 x 93 cm

Autumn Landscape at Dusk – Vincent van Gogh, October / November 1885

---

Achtertuinen van oude huizen in Antwerpen in de sneeuw – Vincent van Gogh, december 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 44 x 33,5 cm

Backyards of Old Houses in Antwerp in the Snow – Vincent van Gogh, December 1885

---

Portret van een vrouw met rood lint – Vincent van Gogh, december 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 60 x 50 cm

Portrait of a Woman with Red Ribbon – Vincent van Gogh, December 1885

---

Portret van een oude man met baard – Vincent van Gogh, december 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 44,5 x 33,5 cm

Portrait of an Old Man with Beard – Vincent van Gogh, December 1885

---

Hoofd van een vrouw met los haar – Vincent van Gogh, december 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 35 x 24 cm

Head of a Woman with her Hair Loose – Vincent van Gogh, December 1885

---

Hoofd van een oude vrouw met witte muts (De vroedvrouw) – Vincent van Gogh, december 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 50 x 40 cm

Head of an Old Woman with White Cap (The Midwife) – Vincent van Gogh, December 1885

---

Portret van een vrouw in het blauw – Vincent van Gogh, december 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Antwerpen
Afmetingen: 46 x 38,5 cm

Portrait of a Woman in Blue – Vincent van Gogh, December 1885

---

Stadsgezicht van Amsterdam – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 35 x 47 cm
JH 945 F 114

City View of Amsterdam – Vincent van Gogh, October 1885

---

Stilleven met Bijbel – Vincent van Gogh, oktober 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Still Life with Bible – Vincent van Gogh, October 1885

---

Vleermuis – Vincent van Gogh, oktober-november 1885

Te zien in: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41,5 x 79 cm

Flying Fox – Vincent van Gogh, October / November 1885

---

De Pastorietuin te Nuenen met Vijver en Figuren – Vincent van Gogh, november 1885

Te zien in: Verwoest door vuur in de Tweede wereldoorlog in Rotterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 92 x 104 cm

The Parsonage Garden at Nuenen with Pond and Figures – Vincent van Gogh, November 1885

---

Herfstlandschap met vier bomen – Vincent van Gogh, november 1885

Te zien in: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 64 x 89 cm
Materiaal: aquarel op papier
JH 962, F 44

Kleuren die spreken

In het voorjaar van 1884 krijgt Van Goghs zoektocht naar betere schildertechniek een nieuwe boost. Hij leest een boek van de Franse kunstkenner Charles Blanc en raakt gefascineerd door een opvallend idee: de wet van simultaan contrast. Kleuren kunnen elkaar versterken of juist afzwakken, afhankelijk van hoe je ze combineert. Voor Van Gogh is dit pure brandstof voor zijn verbeelding.

Aan de slag met kleur

Nieuwsgierig als altijd duikt hij meteen het experiment in. Hij ontdekt dat natuurgetrouw schilderen niet betekent dat hij ook letterlijk de kleuren moet volgen. Bij het schilderen van bomen met gele herfstbladeren vraagt hij zich niet langer af of zijn geel klopt — het gaat hem om het gevoel, de sfeer, het samenspel van tinten.

Een palet vol gevoel

‘Mijn gevoel voor de oneindige verscheidenheid van tonen binnen één kleurfamilie,’ dát is waar het volgens Van Gogh om draait. Dat gevoel zie je terug in zijn Herfstlandschap: een warme, oranjebruine compositie van bomen achter de tuin van zijn ouderlijk huis in Nuenen. Vol enthousiasme schrijft hij aan zijn broer Theo: ‘De wetten van de kleuren zijn onuitsprekelijk prachtig, juist omdat het geen toevalligheden zijn.’

Autumn Landscape with Four Trees – Vincent van Gogh, November 1885

---

Laan met populieren – Vincent van Gogh, november 1885

Te zien in: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 78 x 98 cm

Lane with Poplars – Vincent van Gogh, November 1885

---

Pastorietuin te Nuenen met vijver en figuren – Vincent van Gogh, november 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 92 x 104 cm

Parsonage Garden at Nuenen with Pond and Figures – Vincent van Gogh, November 1885

---

De pastorie te Nuenen bij maanlicht – Vincent van Gogh, november 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 41 x 54,5 cm

The Parsonage at Nuenen by Moonlight – Vincent van Gogh, November 1885

---

Landschap met bomen in de wind – Vincent van Gogh, november 1885

Privé collectie
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen

Landscape with Windblown Trees – Vincent van Gogh, November 1885

---

De wilg – Vincent van Gogh, november 1885

Privé collectie, , Den Bosch, Netherlands: F. van Lanschot Bankiers NV
Geschilderd tijdens Van Gogh’s verblijf in Nuenen
Afmetingen: 42 x 30

The Willow – Vincent van Gogh, November 1885

---