Top 10 bekendste schilderijen Édouard Manet
Top 10 bekendste schilderijen Édouard Manet
Édouard Manet
(Parijs, 23 januari 1832 – aldaar, 30 april 1883)
Édouard Manet was een 19e-eeuwse Franse kunstschilder en een sleutelfiguur in de overgang van het realisme naar het impressionisme. Zijn vroege meesterwerken, zoals Le déjeuner sur l’herbe en Olympia, veroorzaakten veel controverse en inspireerden een nieuwe generatie impressionistische kunstenaars.
Édouard Manet
Édouard Manet stierf in 1883 aan locomotorische ataxie, een ziekte die het centrale zenuwstelsel aantast en verlamming veroorzaakt. De aandoening was het gevolg van syfilis, mogelijk al in 1848 opgelopen. Tijdens de laatste zes maanden van zijn leven leed Manet bijna voortdurend aan ernstige pijn.
Kort voor zijn overlijden kreeg hij ook te maken met koudvuur in zijn been, waardoor amputatie noodzakelijk werd. Bij zijn begrafenis sprak zijn goede vriend Antonin Proust, terwijl Claude Monet en Émile Zola hielpen de kist te dragen. Onder de aanwezigen waren ook Alfred Sisley, Camille Pissarro, Pierre-Auguste Renoir en Eugène Boudin. Manet werd begraven op het Cimetière de Passy in Parijs.
Top 10 bekendste schilderijen Édouard Manet
Lees hier → meer over schilderijen en hier → meer over kunst op deze website…
Top 10 bekendste schilderijen Édouard Manet
10. En bateau – Édouard Manet (1874)
Stijl: Impressionisme
Afmeting: 97 cm x 130 cm
Te vinden in: Metropolitan Museum of Art, New York
En bateau – Édouard Manet (1874)
Het schilderij straalt een intieme sfeer uit en lijkt een ontspannen moment vast te leggen van twee mensen die genieten van een boottocht. Tegelijkertijd heeft het werk een zekere ambiguïteit, aangezien de relatie tussen de twee figuren open blijft voor interpretatie.
Sommige kunsthistorici suggereren dat de scène een teder moment tussen geliefden kan uitbeelden, terwijl anderen speculeren dat het een weergave kan zijn van een prostituee en haar klant.
En bateau is een van Manets vele werken die de alledaagse scènes van het moderne leven in Parijs weerspiegelen. Het illustreert zijn vermogen om alledaagse onderwerpen op een vernieuwende en soms provocerende manier te presenteren, waarmee hij zowel bewondering als controverse uitlokt.
9. Berthe Morisot au bouquet de violettes / Berthe Morisot met een boeket viooltjes – Édouard Manet (1872)
Berthe Morisot met een boeket viooltjes – Édouard Manet (1872)
Stijl: Impressionisme
Afmeting: 55 cm x 38 cm
Te vinden in: Musée d’Orsay
Manet leert Berthe Morisot en haar zus Edma, die eveneens schildert, in 1868 in het Louvre kennen. In de jaren tot aan Berthe’s huwelijk in december 1874 met Eugène, de broer van de schilder, portretteert Manet haar minstens twaalf keer. In het begin maakt hij grote, relatief formele werken, zoals Het balkon.
Na de Frans-Duitse Oorlog (1870-1871) richt Manet zich op intiemere portretten, waarvan het portret van Berthe Morisot met een boeket viooltjes een van de beste voorbeelden is.
Manets bewondering voor de Spaanse schilderkunst, en Velázquez in het bijzonder, komt door zijn hele oeuvre duidelijk naar voren. De donkere ogen van Berthe Morisot, die in werkelijkheid groen zijn, en haar zwarte kleding geven het portret een uitgesproken Spaanse sfeer.
De nadruk op de kleur zwart valt op, vooral in een tijd waarin het palet van veel impressionistische kunstenaars, waaronder Berthe Morisot zelf, steeds lichter wordt. Door het gebruik van zijlicht, een zeldzame keuze in Manets werk, krijgt het portret extra diepte en emotionele zeggingskracht.
8. Le Chanteur Espagnol / De Spaanse zanger – Édouard Manet (1860)
De Spaanse zanger – Édouard Manet (1860)
Stijl: Realisme
Afmeting: 147.3 cm x 114,3 cm
Te vinden in: Metropolitan Museum of Art, New York
Op het schilderij is een mannelijk model te zien dat een gitaar vasthoudt en op een groene bank zit. Het is direct duidelijk dat het hier niet om een echte gitaarspeler gaat, aangezien de gitaar is opgespannen voor een rechtshandige speler, terwijl het model linkshandig is.
De kleding en andere rekwisieten, zoals de gitaar, zijn afkomstig uit Manets atelier en verschijnen ook in andere schilderijen van de kunstenaar.
De invloed van Velázquez is duidelijk zichtbaar in de sobere achtergrond, waarin slechts een subtiel kleurverschil tussen de vloer en de achterwand wordt aangebracht.
In het kleine stilleven rechts op de voorgrond is eveneens de invloed van de Spaanse meester te herkennen. Volgens Antonin Proust verwees Manet zelf ook naar Frans Hals als een belangrijke inspiratiebron voor dit werk.
Het schilderij werd bewonderd door prominente kunstenaars zoals Fantin-Latour, Alphonse Legros en Carolus-Duran, die het als een voorbeeld van Manets unieke stijl en vakmanschap beschouwden.
7. Le balcon / Het balkon – Édouard Manet (1868)
Het balkon – Édouard Manet (1868)
Stijl: Impressionisme, Realisme
Afmeting: 170 cm × 124 cm
Te vinden in: Musée d’Orsay
Manet beschouwt dit zelf als één van zijn meest waardevolle werken. Het schilderij Majas op een balkon van de Spaanse meester Goya diende waarschijnlijk mede als bron van inspiratie. Het leven van de beau monde in het Parijs van het midden van de negentiende eeuw was een belangrijke bron van inspiratie voor Manet.
De stadsvernieuwing die Haussmann in die tijd verwezenlijkte, kenmerkte zich onder andere door statige huizen met kleine balkons. Hiervandaan kon de gegoede burgerij het drukke leven op de boulevards gadeslaan.
Voor dit schilderij koos de schilder ervoor het balkon van zijn eigen atelier als decor te gebruiken. De hoofdpersonen zijn volgens de laatste mode gekleed.
Het is opvallend dat Fanny Claus op het punt staat om uit te gaan, getuige haar kleding en de handschoenen die ze aantrekt, terwijl Berthe Morisot een jurk aanheeft die alleen binnen werd gedragen.
6. Le déjeuner sur l’herbe / Middagmaaltijd op het gras – Édouard Manet (1868)
Le déjeuner sur l’herbe – Édouard Manet (1868)
Stijl: Impressionisme
Afmeting: 208 cm x 264.5 cm
Te vinden in: Musée d’Orsay
Het schilderij toont een picknick van twee eigentijds geklede mannen, een broer van Manet en zijn zwager Ferdinand Leenhoff, een naakte en een halfnaakte vrouw.
De stand van de drie figuren op de voorgrond is een overduidelijke verwijzing naar Het Oordeel van Paris van Rafaël. Manet kende dit werk in een kopie van de kopergraveur Marcantonio Raimondi, maar het is ook geïnspireerd door Pastoraal Concert van Titiaan.
Zie hier de Top 10 grootste impressionisten aller tijden.
5. Bouquet de fleurs – Édouard Manet (1882)
Bouquet de fleurs – Édouard Manet (1882)
Stijl: Impressionisme
Afmeting: 56.5 cm x 44,5 cm
Te vinden in: Murauchi Art Museum, Tokyo, Japan
Bouquet de fleurs toont een weelderig boeket bloemen in een vaas, tegen een neutrale achtergrond. Het schilderij wordt gekenmerkt door Manets kenmerkende losse penseelstreken en levendige kleuren, waardoor de bloemen bijna lijken te dansen op het doek.
Dit werk is typerend voor Manets latere periode, waarin hij zich steeds meer richtte op het schilderen van stillevens en bloemstukken.
Hoewel hij vooral bekend staat om zijn figuren in alledaagse situaties en zijn provocerende sociale commentaar, laat Bouquet de fleurs zien dat Manet ook een meester was in het vastleggen van de schoonheid van de natuur en het spelen met licht en kleur.
Hoewel Bouquet de fleurs niet zo’n controversieel werk is als sommige van Manets eerdere schilderijen, toont het nog steeds zijn buitengewone talent als kunstenaar en zijn vermogen om zelfs de meest eenvoudige onderwerpen tot leven te brengen op het doek.
4. Au Café, Café-Concert / Het Café-Consert – Édouard Manet (1867 / 1878)
Het Café-Consert – Édouard Manet (1867 / 1878)
Stijl: Impressionisme, Realisme
Afmeting: 47.3 cm × 39,1 cm
Te vinden in: The Walters Art Museum, Baltimore, Maryland
Het café is de Brasserie Reichshoffen op de Boulevard Rochechouart. Manet toont ons mannen en vrouwen in een cafés in Parijs, die de toeschouwer een ander beeld geven van het nieuwe Parijse leven.
Manet beweerde dat hij ‘des oeuvres sinceres’ of ‘oprechte werken’ schilderde. De vrouwen die zijn afgebeeld, laten een grote mate van vrijheid zien, bijna als dames van plezier.
Top 3 bekendste schilderijen Édouard Manet
3. Combat de taureau / Stierenvechten – Édouard Manet (1865 / 1866)
Stierenvechten – Édouard Manet (1865 / 1866)
Stijl: Realisme
Afmeting: 48 cm x 60 cm
Te vinden in: Frick Collection, New York
Het schilderij werd bewonders door de schrijvers Charles Baudelaireen Émile Zola. Ook werd het zo aangevallen door andere kunstcritici dat Manet het in zijn studio hield tot 1872.
2. Un bar aux Folies Bergère / Een bar in de Folies-Bergère – Édouard Manet (1882)
Een bar in de Folies-Bergère – Édouard Manet (1882)
Stijl: Impressionisme
Afmeting: 96 cm x 130 cm
Te vinden in: Courtauld Gallery
Dit schilderij toont een bardame zien. Achter haar zien we de weerspiegelde weergave van de bekende nachtclub Folies Bergère in Parijs. Manet was hier een graag gezien gast. De door Manet geportretteerde bardame heette Suzon. Zij stond in de laatste periode van Manets leven vaker model voor hem.
Manet beeldt Suzon echter af met een dromerige, afwezige blik, die de indruk wekt alsof ze niet op haar plaats is. Het diep uitgesneden decolleté wordt deels verholen door een grote corsage. Ze is anders dan het prototype van de toenmalige ‘meisjes van plezier’.
1. Olympia – Édouard Manet (1863)
Olympia – Édouard Manet (1863)
Stijl: Impressionisme, Realisme
Afmeting: 130.5 cm × 190 cm
Te vinden in: Musée d’Orsay
De confronterende blik en een aantal details verraden dat ze een minnares is. De orchidee in haar haar, haar armband, de paarlen oorringen en de oosterse sjaal waarop ze ligt wijzen op weelde en sensualiteit.
Het zwarte lint rond haar nek, in sterk contrast met haar bleke huid, en haar afgeworpen pantoffels beklemtonen de seksueel geladen sfeer. Terwijl Titiaans Venus haar geslacht delicaat bedekt, is de hand van Olympia stevig tegen het hare aangedrukt.
Het lijkt alsof ze haar onafhankelijkheid en seksuele dominantie over mannen wil benadrukken. Manet verving het hondje als symbool van trouw in Titiaans schilderij door een zwarte kat.
De zwarte kat is het symbool van prostitutie. De bloemen die worden aangeboden door de dienstmeid, zijn waarschijnlijk een cadeau van een klant.
Het schilderij wijkt af van de academische conventies uit die tijd. De stijl wordt gekenmerkt door brede, haastige penseelstreken. De harde belichting elimineert de middentonen.
Er zijn grote oppervlakten met gelijke kleur, en er is weinig diepte. In vergelijking met de geïdealiseerde naakten van zijn tijdgenoten wordt de naaktheid van de vrouw veel brutaler en rauwer afgebeeld. Zie bijvoorbeeld De geboorte van Venus door Alexandre Cabanel, ook geschilderd in 1863.
