Beroemdste schilderijen van Franz Marc – Een aantal voorbeelden
Beroemdste schilderijen van Franz Marc
Franz Marc
(München, 8 februari 1880 – Braquis, 4 maart 1916)
De Duitser Marc was een expressionistisch schilder. Hij legt zich vooral toe op dierenportretten, waarbij hij niet zozeer de uiterlijke verschijningsvorm, als wel de innerlijke essentie van het dier probeert te vatten.
Hierbij speelt de door hem ontwikkelde kleurensymboliek een grote rol. Zo staat blauw bijvoorbeeld voor ‘het mannelijke principe, stug en geestelijk’ en geel voor ‘het vrouwelijke principe, zacht, vrolijk en zinnelijk’. Onder invloed van het kubisme vereenvoudigde hij ook de vormen sterk. Hierdoor neigen zijn schilderijen steeds sterker naar het abstracte. Zijn laatste werken verwijzen duidelijk naar de ware uitdrukkingskracht van het abstracte expressionisme.
Lees hier ->>> meer over kunst op deze website…
Hier ->>> vind je 100 beroemdste schilders aller tijden op deze website…
Zie hier ->>> ook de de 100 beroemdste schilderijen aller tijden op deze website…
Beroemdste schilderijen van Franz Marc
Porträt der Mutter des Künstlers – Portret van de moeder van de kunstenaar (1902) – Franz Marc
Olieverf op canvas – 98 x 69 cm
Te zien in de Stadtische Galerie im Lenbachhaus, München, Duitsland
Marc’s portret van zijn moeder is geschilderd niet lang nadat hij in 1900 naar de kunstacademie van München gaat. Het is een uitstekend voorbeeld van zijn vroege stijl en toont de invloed van het natuurlijke realisme dat heerst op de academie.
Duitse realistische kunst schildert het leven van gewone mensen net zoals dit schilderij van Marc’s moeder, Sophie. De voorstelling van Sophie is intiem en stil en heeft een bijna spirituele waardigheid. Stilistisch gezien is de compositie relatief vlak en maakt ze gebruik van gedempte kleuren. Eigenschappen die typerend zijn voor natuurlijk realisme. Naarmate Marc zich verder ontwikkelt als schilder, zou zijn werk overgaan van gedempte naar veel brutaler kleuren.
Zwei Frauen am Berg / Twee vrouwen op een heuvel (1906) – Franz Marc
Olieverf op canvas – 15,5 x 24,7 cm
Te zien in het Franz Marc Museum, Kochel am See, Duitsland
In 1903 gaat Marc naar Parijs en hij bestudeert de werken van de post-impressionisten. Marc krijgt grotere interesse in kleur en vorm en minder aandacht voor realisme. Zijn Zwei Frauen am Berg is een mooi voorbeeld van deze nieuwe stilistische interesse.
Het schilderij toont twee collega-kunstenaars, Maria Schnur en Maria Franck. Beiden zullen ook op verschillende momenten zijn vrouw worden. Het is één van Marc’s eerste pogingen om een harmonieuze relatie tussen mens en natuur weer te geven. Dit thema gaat in de loop van zijn korte carrière meer ruimte krijgen.
Marc gebruikt expressieve, lineaire penseelstreken om de lichamen van de twee vrouwen weer te geven. Het landschap bestaat alleen uit brede kleurbanden die slechts vaag diepte suggereren op het platte vlak van het canvas. De herhaling van lijnen is een stijl die veel voorkomt in Marc’s latere werk. Hier is dit duidelijk zichtbaar in de gebogen contouren van Maria Franck’s liggende lichaam. har lichaam wordt weerspiegeld door de welving van de heuvel direct achter haar. Dit is een van de meest zichtbare technieken die Marc gebruikt om verbanden te leggen tussen het menselijk lichaam en de natuur.
Die gelbe Kuh / De gele koe – Franz Marc (1911)
Olieverf op canvas
Solomon R. Guggenheim Museum, New York
Na in 1911 met Maria Franck te zijn getrouwd, schildert hij Die gelbe Kuh een eerbetoon aan hun band. De koe vertegenwoordigt de veiligheid en zekerheid die Marc voelt in zijn tweede huwelijk.
Deze compositie is een vroeg voorbeeld van zijn gebruik van kleurensymboliek. Dit is een techniek die is ontwikkeld door Vincent van Gogh en door zijn vriend August Macke. Van Gogh gebruikt kleur om emotie weer te geven, maar in zijn schilderijen blijven herkenbare kenmerken van de natuurlijke wereld over.
Marc bouwt voort op het emotionele kleurgebruik van van Gogh, door kleuren te gebruiken om natuurlijke vormen in het landschap te vermenselijken. De grote gele koe vertegenwoordigt het vrouwelijke. Dit aangezien Marc de kleur geel gebruikt om vrouwelijke emoties op te roepen.
De blauwe vlekken op de huid stellen het mannelijke voor, wat blauw ziet hij als het oproepen van mannelijke emoties. De combinatie van de twee kleuren duidt dus op een samensmelting van het mannelijke en vrouwelijke, Dit is de verwijzing naar zijn huwelijk met Franck. Zijn herhaling van kleur verbindt de dieren met hun achtergrond. Dit is het duidelijkst in de kleine kudde rode koeien die links van de compositie zijn gegroepeerd. Ze zijn gecamoufleerd en gaan op in het rotsachtige, rode landschap om hen heen.
Marc gebruikt ook kleur en lijnherhaling bij de grote gele koe. De koe domineert de voorgrond van de droomachtige compositie en ademt een sfeer van sereniteit uit terwijl ze over het rotsachtige landschap op de voorgrond springt. De blauwe heuvels op de achtergrond weerspiegelen de vorm van de heupen van de koe. De herhaling van kleur en lijn galmt door met een gevoel van energie, evenals veiligheid en geluk.
Beroemdste schilderijen van Franz Marc
Der Tiger / De tijger (1912) – Franz Marc
Olieverf op canvas
Stadtische Galerie im Lenbachhaus, München
De kalme, droomachtige wereld van de gele koe is hier vervangen door een rusteloze spanning. De tijger’s lichamelijke kracht is weergegeven met kruisende kleurschakeringen en scherpe hoeken. Ze is strak omsloten door de gedurfde, zwarte omtrek. De omringende ruimte is op dezelfde manier geëlektrificeerd.
Marc beeldt de tijger af vlak voor de aanval. Hij is klaar om te breken uit alles wat hem tegenhoudt. Er is een gevoel van gewelddadige dreiging. De rust en geborgenheid van zijn eerdere werk ontbreekt. Marc’s gebruik van kubistische technieken stelt hem in staat het onmiskenbare gevoel van spanning te creëren zonder zijn gebruik van kleur of onderwerp te veranderen.
Tierschicksale / Het lot van dieren (1913) – Franz Marc
Olieverf op canvas
Kunstmuseum Basel, Basel, Zwitserland
Dit schilderij is een visioen van vernietiging gezien door de ogen van de dieren. De scherpe hoeken en grillige vormen van de compositie geven Marc’s meer vervaagde kijk op de relatie tussen mens en natuur weer. Het beeld dient als een voorgevoel van de verschrikkingen van oorlog.
Marc laat zien dat de wereld totaal uit elkaar wordt gerukt. Fantasie is nog steeds een belangrijk kenmerk in dit werk, maar in dit geval is de fantasie donker en onheilspellend geworden. Branden regenen van boven naar beneden en omgevallen bomen steken uit de nog hete sintels van het kreupelhout. Alle dieren zijn in paniek, hun gezichten en lichamen verwrongen om de angst te uiten om te proberen te ontsnappen aan hun onontkoombare ondergang.
Uiteindelijk is dit een apocalyptische visie op de opdoemende oorlog. Ondanks de chaos en vernietiging van het werk, slaagt Marc erin een evenwichtige en geordende compositie te creëren. Een blauw hert, dat hoop symboliseert, staat in het midden op de voorgrond. Het draait weg van de vallende boom die hem dreigt te verpletteren.
Dat Marc ervoor kiest om dit symbool van hoop centraal te stellen op de compositie. Het suggereert dat hij zelf een hoopvolle toekomstvisie heeft.
Beroemdste schilderijen van Franz Marc
Der Turm der blauen Pferde / De toren van blauwe paarden (1913) – Franz Marc
Olieverf op canvas
Vermist sinds 1945
De toren van blauwe paarden is een schilderij van de expressionistische Duitse kunstschilder Franz Marc, geschilderd in 1913, Olieverf op doek, 200 bij 130 centimeter groot. Het werk werd in de nazitijd bestempeld als Entartete Kunst, werd aangekocht door Hermann Göring en geldt sinds 1945 als verdwenen.
In dit schilderij zien we op levensgroot formaat een viertal in de verdrukking zittende paarden. Dit in dominante blauwtonen in een geelachtige landschap. Blauw staat bij Marc voor mannelijkheid en geel ziet hij als een vrouwelijke kleur. Deze symboliek staat voor in het gevangen zitten van de man in een door vrouwen bepaalde omgeving.
Tegelijkertijd stralen de paarden op het schilderij echter ook kracht uit en agressie. De lijven van de beesten domineren het beeld. Compositorisch staan de gespierde rompen als het ware lineair verbonden in het middelpunt. De afbeelding van een regenboog en de maancirkel en het kruis op het voorste paard, worden wel gezien als een uitbeelding van Marcs ideaalbeeld van de eenheid in de kosmos.
Zerbrochene Formen / Gebroken vormen (1914) – Franz Marc
Olieverf op canvas
Solomon R. Guggenheim Museum, New York
Gebroken vormen is een van Marc’s laatste werken. Marc raakt steeds meer gedesillusioneerd met de natuur en dieren. Hij ziet ze als besmet en onzuiver als mensen. Marc zoekt troost en betekenis in de symboliek van kleur en abstracte vorm.
Het is een breuk is met zijn eerdere stijl, maar laat wel Marc’s sterke interesse in kleur nog steeds duidelijk zien. De kenmerkende blauw, geel en rood worden zijn aanwezig.
Het schilderij maakt deel uit van een serie van vier die Marc in 1914 schildert. De andere drie werken zijn Vrolijke vormen (vernietigd), Vormen spelen en Vormen in gevechten.